مارتک: گزارش عملکرد سال ۱۴۰۱ افراک به عنوان یک آژانس تبلیغات آنلاین نشان می‌دهد در حالی که کسب‌وکارها بودجه‌های خوبی برای مارکتینک خود برای تابستان در نظر گرفته بودند، اما در نهایت در انتهای تابستان گذشته و به دلیل شروع محدودیت‌های اینترنتی و فیلترینگ پلتفرم‌هایی مانند گوگل ادز و اینستاگرام، تبلیغات در گوگل تا بیش از ۶۰ درصد کاهش پیدا کرد.

در واقعبر اساس گزارش افراک، در مرداد و شهریور ماه سال گذشته میزان صرف بودجه شرکت‌ها برای مارکتینگ به اوج خود رسید، ولی در نیمه دوم سال 1401 این تمرکز و افزایش بودجه برای مارکتینک، دیگر تکرار نشد. آنطور که این گزارش نشان می‌دهد، در نیمه دوم سال رغبت کسب‌وکارها برای سرمایه‌گذاری در دیجیتال مارکتینگ به شکل قابل‌‌توجه‌ای کاهش پیدا کرد؛ هرچند حالا که کسب‌وکارها به ناچار خودشان را با شرایط محدودیت‌های اینترنتی وفق داده‌اند و راه‌هایی را برای دور زدن فیلترینگ پیدا کرده‌اند، کم‌کم شرایط به حالت عادی خود نزدیک می‌شود.

خدمات بیشتر و بهبود فرآیند‌ها

از ابتدای سال ۱۴۰۱ برای رشد بیشتر کسب‌وکارها در تبلیغات، خدمات جدیدی به افراک اضافه شده است که از میان آنها می‌توان به تبلیغ در تیک‌‌تاک، توییچ، پینترست، اسنپ‌چت، ردیت، اسپاتیفای و … اشاره کرد. 

همچنین افراک اعلام می‌کند که در این زمینه سئوکاران را هم فراموش نکرده است. طبق اعلام افراک برای بهبود ویدیو‌های یوتیوب و سئو صفحات سایت، ابزارهای سئو به خدمات افراک اضافه شده است که از جمله آنها می‌توان به خرید ابزار Ahrefs ،Moz ،TubeRanker و … اشاره کرد. 

همچنین افراک اعلام می‌کند که خدماتش را به فراتر از مرزهای جغرافیایی گسترش داده و برای ارائه خدمات به مشتریان بین‌المللی، در سال ۱۴۰۱ افرادک ادز را را‌ه‌‌اندازی کرده است.

طبق ادعای افراک در زمستان ۱۴۰۱ ارتباط آنها با مشتریانشان با کیفیت‌تر شده است. آنها برای این کار پنل کاربری افراک را به‌روزرسانی کرده‌اند. بر اساس این به‌روزرسانی، بهبود سرعت درخواست‌ها، اضافه شدن ابزارهای سئو و یوتیوب، دریافت فاکتور رسمی از پنل، طراحی رابط کاربری جدید و تخصیص منوی جدید برای یوتیوب اتفاق افتاده است.

افراک اعلام کرده است که در سال گذشته، کاربران ۳۰ هزار مرتبه در گوگل به دنبال افراک گشته‌اند. از سوی دیگر، در ۳۶۵ روز گذشته، هر ایرانی به طور متوسط ۲۰ بار تبلیغات افراک را دیده است. همچنین ۴۸ هزار و ۳۶ کمپین تبلیغاتی جدید بر اساس نیاز کاربران از طریق افراک راه‌اندازی شده است.

افراک همچنین اعلام می‌کند که تنها به فکر بهبود ارتباط خود با مشتریان با ارائه سرویس‌های جدید نبوده و سعی کرده است به کاربران عادی هم کمک کند. طبق این هدف هم در سال ۱۴۰۱، ۹۶ هزار ۷۲۸ محتوای آموزشی در افراک تولید شده است. از سوی دیگر، این آژآنس تبلیغاتی ۱۰ هزار و ۴۸۰ مشاور رایگان از طریق ۴۴ هزار و ۱۱۲ تماس در اختیار افراد گذاشته است.

افراک در گزارش خود رضایت مشتریانش را هم سنجیده است؛ بر این اساس ۴۶ درصد کاربران بیش از یک سال با افراک همکاری می‌کنند. 

از سوی دیگر افراک در گزارش خود به این نکته هم اشاره کرده است که در سال ۱۴۰۱ توانسته با اضافه کردن ابزارهای جدید، راه تشخیص کلیک‌های فیک روی تبلیغات را به کسب‌وکارها نشان دهد. طبق این ادعا، در سال ۱۴۰۱ ابزارهای حذف کلیک فیک به خدمات افراک اضافه شده است.

ماه سخت برای مارکتینگ

در بخش دیگری از این گزارش به تاثیرات محدودیت‌های اینترنتی و فیلترینگ روی بازار مارکتینگ دیجیتال پرداخته شده است. افراک در گزارش خود اعلام کرده است که در پایان تابستان کسب‌وکارها بیشترین صرف بودجه را در تبلیغات گوگل داشتند، اما با توجه به شرایط و اعمال فیلترینگ، در مهر‌ماه اعتماد کاربران به تبلیغات در گوگل بیش از ۶۰ درصد گاهش داشته و تعداد اکانت‌های جدید در این پلتفرم به یک پنجم رسیده است.

در واقع با اینکه کسب‌وکارها در مرداد و شهریور سال گذشته برای پرداخت بودجه تبلیغاتی خود دست‌ودلباز‌تر بوده‌اند، اما در پاییز این توجه به بازار تبلیغات برای کسب‌وکارها از بین رفت. 

چرا تبلیغات در گوگل؟

افراک با نظرسنجی که از کسب‌وکارهای خود انجام داده، هدف آنها از تبلیغات در گوگل را نیز استخراج کرده است. پررنگ‌ترین یا به عبارتی اصلی‌ترین هدف از تبلیغات گوگل در سال ۱۴۰۱، افزایش فروش و تماس اعلام شده است. در رده‌های بعدی نیز افزایش برندینگ و شناخته شدن، به عنوان اهداف اصلی دیده می‌شوند. افزایش نصب اپلیکیشن و دریافت فرم مشاوره، کم اهمیت‌ترین هدفی بوده که کسب‌وکارها از تبلیغات در گوگل آن را دنبال کرده‌‌اند. 

طبق بررسی‌‌های افراک، ساعت‌های جذاب برای تبلیغات هم مشخص شده است. بر این اساس، ایرانی‌ها در ساعت‌های ۱۱ تا ۱۴ بیشترین کلیک را روی تبلیغات داشته‌‌اند. 

همچنین این گزارش نشان می‌دهد که موبایل اولین ابزار تماشای تبلیغات است. در واقع ۹۱ درصد کاربران ایرانی گوگل ادز، با موبایل روی تبلیغات کلیک می‌کنند. در جایگاه بعدی کامپیوتر با ۵ درصد، تبلت و تلویزیون تنها با ۲ درصد سهم حضور دارند. 

براساس این گزارش، پرجستجوترین کلمه کلیدی گوگل ادز، بلیط هواپیما است. از سوی دیگر، گران‌ترین کلیک‌ها هم مربوط به سایت‌های خدماتی هستند؛ یعنی سایت‌های خدماتی بیشترین هزینه را برای هر کلیک می‌پردازند. 

بنابر اعلام افراک، صنعت، گردشگری و نرم‌افزار بیشترین اعتماد را در سال گذشته به گوگل ادز داشتند و کلیک‌خورترین تبلیغات در حوزه گردشگری، نرم‌افزار و آموزشی بوده است. 

رشد کانال‌های افراک در یوتیوب

در سال ۱۴۰۱ اعتماد یوتیوبرها به افراک افزایش قابل‌توجه‌ای داشته است. طبق این گزارش در سال ۱۴۰۱، تعداد کانال‌های یوتیوب افراک رشد ۵ برابری را تجربه کرده و تعداد کل کانال‌های فعال افراک هم به ۴۵۰ کانال رسیده است. پراکندگی موضوعی کانال‌های افراک هم شامل آموزشی، بازی، سرگرمی، کانال ولاگ، بازارهای مالی، زبان و موسیقی می‌شود. 

براساس آمارهای ارائه‌شده توسط یوتیوب، میانگین درآمد ماهیانه کانال‌های آموزشی 160 دلار، بازی 85 دلار و محتوای ولاگ 200 دلار بوده است. افراک ادعا می‌کند که سابسکرایبر یوتیوبرهای افراک جمعیتی به اندازه مشهد دارند.

نسخه کامل گزارش عملکرد افراک در سال ۱۴۰۱ را اینجا ببینید.

مارتک: پیام‌رسان بله، در بیانیه‌ای در مورد نشت اطلاعات چت‌های گروهی از طریق این پیام‌رسان توضیحاتی ارائه کرده است.

پایان هفته گذشته یک کاربر در توییتر با انتشار تصویری از یک مانیتور نشان داد که کارمندان بله به پیام‌های کاربران این پلتفرم در گروه‌ها دسترسی دارند. حالا پیام‌رسان بله با انتشار یک بیانیه، با تایید این تصویر، اعلام کرده است که حریم شخصی و امنیت کاربران خط قرمز این پیام‌رسان است و تصویری که منتشر شده مربوط به محتواهای عمومی کانال‌های بیش از هزار کاربر است که محتوای ‌آنها به‌ وسیله سایر کاربران به عنوان محتوای نامناسب گزارش شده و از سوی بله مورد بررسی قرار گرفته است.

همچنین بله در این بیانیه تاکید کرده است که حق قانونی خود برای پیگیری و برخورد با منتشر‌کنندگان این تصویر را نیز محفوظ می‌داند.

مدیران پیام‌رسان بله اما در پاسخ به تماس خبرنگار مارتک در مورد صحت تصویری که از نشت اطلاعات کاربرانش در شبکه‌های اجتماعیمنتشر شده، حاضر به پاسخگویی نشدند و تنها به انتشار بیانیه‌ای در مورد تصویر منتشر شده از چت‌های یک گروه در پیام‌رسان بله، اکتفا کردند.

در ابتدای این بیانیه بله خاطر نشان کرده که امنیت و داده‌های شخصی کاربران، جزو خط قرمزهای بله است و با تمام وجود از آن حفاظت کرده، می‌کند و خواهد کرد. بله اعلام کرده است که این موضوع در بیش از ۷ سالی که از عمر بله می‌گذرد، همواره مورد تاکید بله بوده است.

بله در ادامه تاکید کرده است که این پیام‌رسان مانند تمام پلتفرم‌های دیگر موظف است تدابیر لازم را برای جلوگیری از کلاهبرداری و حفظ امنیت، درباره فعالیت کاربران خود در پلتفرم اتخاذ کند.

از این رو طبق ادعادی بله، براساس سند قوانین و شرایط استفاده از بله که در آدرس terms.bale.ai منتشر شده، برای کانال‌ها و بازوهایی که به صورت عمومی در دسترس هستند، بله از الگوریتم‌های خودکار برای آنالیز پیام‌ها در راستای جلوگیری از محتوای مجرمانه استفاده می‌کند.

بله همچنین تاکید کرده است که کاربران می‌توانند در صورت مشاهده این موارد گزارش آن را به بازوی پشتیبانی ارسال و از گزینه «گزارش محتوای نامناسب» استفاده کنند. در این حالت بله گزارش‌ها را بررسی می‌کند و در صورت تایید مجرمانه بودن آن، طبق قانون برخورد لازم انجام می‌شود.

بله در بیانیه خود همچنین به این موضوع هم اشاره کرده است که با گروه‌هایی که بیش از هزار عضو داشته باشند در حوزه بررسی محتوا، مشابه کانال‌های عمومی رفتار می‌شود.

در ادامه بیانیه بله در توضیح تصویر افشای اطلاعات یک چت گروهی در شبکه‌های اجتماعی گفته است: «آنچه در این تصویر از صفحه مانیتور منتشر شده، مربوط به ابزار اجرایی همین موضوع است. این ابزار صرفا حاوی محتوای منتشر شده در کانال‌های عمومی و گروه‌های بیش از ۱۰۰۰ عضو است که به صورت سیستمی و حسب نیاز کارشناسی، برای مقابله با کلاهبرادری از کاربران مورد بررسی قرار می‌گیرد. بدیهی است که اطلاعات خصوصی کاربران، آی‌دی، و شماره فرستنده محتوا و مواردی از این قبیل در راستای حفظ حریم خصوصی کاربران به عنوان خط قرمز بله، در حیطه این ابزار وجود ندارد و تنها محتوا به صورت بی‌نام در آن وجود دارد.»

در پایان این بیانیه، بله تاکید کرده که حریم خصوصی کاربران خط قرمز این پیام‌رسان است و با تمام وجود از آن حفاظت می‌کند. همچنین بله حق قانونی خود برای پیگیری و برخورد با منتشر‌کنندگان این تصویر را نیز محفوظ دانسته است.

انتشار تصویر اطلاعات یک گروه در پیام‌رسان بله در چند روز گذشته به بحث داغی درباره ابهامات مربوط به امنیت پیام‌رسان‌های ایرانی تبدیل شده است؛  آن هم در شرایطی که پیام‌رسان بله هفته گذشته و در جشنواره فاوا در بخش «پیام‌رسان‌ها» رتبه برتر را به دست آ‌ورد.

به دنبال این اتفاق برای بله، حساب کاربری سازمان فناوری اطلاعات در پلتفرم «ویراستی» از جلسه‌ای با مدیران ارشد بله خبر داده است. سازمان فناوری اطلاعات اعلام کرده که از این مدیران خواسته شده تا توضیحات خود در خصوص تصویر منتشر شده در فضای مجازی که گفته می‌شود از رایانه‌ یکی از کارکنان پیام‌رسان بله برداشته شده را ضمن بررسی دقیق، فورا به این سازمان ارائه دهند. 

مارتک: تجارت الکترونیک در استریم‌های تلویزیونی در حال تبدیل شدن به روند رایجی در دنیای تجارت و تبلیغات است؛ زیرا امکان خرید با فرم‌های تبلیغاتی جدید مانند Roku Action Ads  در حال تسهیل و گسترش است.

پلتفرم استریم Roku همکاری جدیدی را با Shopify شروع کرده است که به خریداران این امکان را می‌دهد تا از طریق تلویزیون‌های خود بتوانند از شاپیفای خرید کنند.

در نتیجه این همکاری جدید، تبلیغات از طریقRoku Action Ads  به کاربرانRoku  ارائه می‌شود. به این ترتیب با کلیک روی آگهی، کاربر می‌تواند اطلاعات بیشتری دریافت کرده و در نهایت به سادگی از طریق صفحه تلویزیون خود خرید کند.

بنا به گزارش وب‌‌سایت martech.org، در هنگام پرداخت اطلاعات پرداخت مشتری از پلتفرم Roku Pay جمع‌آوری می‌شود و خریدهایی بدون درز اطلاعات را تضمین می‌کند.

پیش از این و در سال گذشته میلادی نیز تبلیغاتی از سوی Walmart و Doordash به Roku سپرده شده بود. این تبلیغات با نام Action Ads  می‌توانند هر نوع اقدامی را به یک تبلیغ در پلتفرم‌های استریم اضافه کرده و مشتری را به خرید ترغیب کنند.

به عنوان مثال، یک تبلیغ‌کننده می‌تواند یک کد QR یا یک پیام متنی برای مشتری بفرستد تا اطلاعات بیشتری در مورد محصول یا نام تجاری خود را به اطلاع آن برساند.

رابطه Roku با Shopify تا پیش از این همکاری، به بازاریاب‌ها این امکان را می‌داد تا کمپین‌های تبلیغاتی را اجرا و اسناد را از طریق Roku  تایید هویت کنند.

اکنون در پی گسترش همکاری‌ها از طریق Action Ads، تاجران Shopify و سایر فعالان حوزه دیجیتال مارکتینگ به داده‌های مشتری، روند خرید و چشم‌انداز جامع‌تری از بازار، دسترسی خواهند داشت.

با این اوصاف انتظار می‌رود افزودن خریدهای تک کلیکی به تجربه‌های پخش استریم، با افزایش مخاطبان سرویس‌های تلویزیونی، بیش از پیش رایج‌ شود.

این روزها دیگر تلویزیون فقط به کمپین‌های تبلیغاتی پرطرفدار یا حتی فقط برای برندسازی هدفمند، محدود نیست.

مارتک:«کافه بازار» گزارشی از رفتار کاربران و توسعه‌دهندگان خود در سال ۱۴۰۱ منتشر کرده است؛ سالی که در آن بازار پا به دوازده‌ سالگی خود گذاشت. طبق این گزارش کوتاه، تعداد نصب برنامه و بازی از بازار در سال ۱۴۰۱ به ۱.۸ میلیارد نصب رسیده و تعداد به‌روزرسانی برنامه و بازی از بازار نیز برابر ۶۳۰ میلیون به‌روزرسانی بوده است.

در دسته برنامه‌های این فروشگاه اپلیکیشن هم بیشترین نصب به ابزارها، شبکه‌های اجتماعی، سرگرمی، آموزش و امور مالی رسیده و در دسته بازی هم بیشترین نصب مربوط به بازی‌هایی در موضوعات اکشن، تفننی، مسابقه‌‌ای، امتیازی و کودکان بوده است. 

طبق این گزارش تعداد جست‌وجوی برنامه‌ها و بازی‌ها در سال ۱۴۰۱ در این فروشکاه به ترتیب به ۱.۱۷ میلیارد و ۸۸۴ جست‌وجو رسیده است. بازار اعلام کرده که در سال گذشته تعداد برنامه و بازی متولد ایران هم برابر ۱۸ هزار و ۸۰۰ برنامه و بازی بوده است.

اسکن برنامه‌ها و بازی‌ها با ۱۰ آنتی‌ویروس

بازار ادعا می‌کند که کارشناسان، فعال‌سازی سازوکار اسکن برنامه‌ها و بازی‌ها و نمایش آن به کاربران پیش از نصب را مهم‌ترین دستاورد این فروشگاه می‌دانند. طبق گفته بازار در این فرآیند که از پاییز ۱۴۰۱ شروع شده، کاربران می‌توانند از امنیت برنامه یا بازی مورد نظرشان، پیش از دانلود و نصب، اطمینان پیدا کنند.

به گفته بازار یک برنامه و بازی قبل از نصب توسط کاربران به وسیله ۱۰ آنتی‌ویروس جهانی اسکن می‌شود. آنطور که در این گزارش آمده، ماهی ۲۰۰ میلیون نصب، پس از اسکن با آنتی‌ویروس‌ها نمایش داده شده است.

همچنین در این گزارش تاکید شده که در سال ۱۴۰۱ در چند نوبت، بازنگری جامعی در بازار انجام شده و بسیاری از برنامه‌ها و بازی‌هایی که در فرآیند به‌روزرسانی، رفع‌ خطاها و توجه به هشدارهای امنیتی بازار، از رعایت معیار‌ها ناتوان بودند با هشدار یا حذف روبه‌رو شده‌اند.

بازار می‌گوید طبق این سیاست ۳۳ هزار برنامه و بازی تا رفع مشکل ریسک‌های بالقوه امنیتی یا عدم رعایت ضوابط بازار، حذف یا تعلیق شدند.

از طرفی ۹۰۰ رهانش به دلیل ریسک‌های امنیتی و عدم رعایت ضوابط بازار، اجازه انتشار نیافته‌اند. همچنین بازار تاکید دارد که آنتی‌ویروس‌های مورد استفاده بازار برای اسکن برنامه‌ها و بازی‌‌ها به محض انتشار به‌روزرسانی، حداکثر ۳ روز پس از انتشار، در بازار هم به‌روزرسانی و استفاده می‌شوند.

میزبانی از بانک‌های رسمی کشور

در بخش دیگری از این گزارش به استقبال بانک‌ها نسبت به انتشار نسخه همراه بانکشان در کافه ‌بازار اشاره شده است. طبق این گزارش تا پایان سال ۱۴۰۱، ۲۲ بانک پرمخاطب همراه بانک‌های خود را در بازار منتشر کرده‌اند. تعداد نصب همراه ‌بانک‌های ایرانی هم در سال گذشته در بازار به بیش از ۴۵ میلیون نصب رسیده است.

در پایان این گزارش، بازار اعلام کرده که پرمصرف‌ترین نسخه‌ای اندروید در سال ۱۴۰۱، اندروید ۱۱ بوده است.

مارتک: دیجی‌کالا به عنوان یکی از اصلی‌ترین خرده‌فروشی‌های آنلاین کشور در گزارش سالانه خود اعلام کرده است که در سال 1401 تعداد بازدید‌کنندگان‌ یکتای ماهانه این پلتفرم به 41/5 میلیون نفر رسیده و جستجوی یکتای روزانه در آن نیز برابر 3/5 میلیون جستجو است. همچنین تنوع کالایی در این خرده‌فروشی آنلاین حالا به 9/7 میلیون کالا می‌رسد.

طبق این گزارش ظرفیت انبارش کالای دیجی‌کالا 7/2 میلیون است که ظرفیت روزانه پردازش کالای آن برابر 904 هزار پردازش اعلام شده.

این گزارش نشان می‌دهد که تعداد فروشندگان دیجی‌کالا در سال ۱۴۰۱ با بیش از 23/6 درصد رشد به بیش از 308 هزار فروشنده رسیده است.

براساس این گزارش، در سال 1401متوسط فروش هر فروشنده فعال در دیجی‌کالا 360 میلیون تومان برآورد شده و بالاترین فروش یک فروشنده در سال گذشته نیز 244 میلیارد تومان بوده است. براساس داده‌های این گزارش، 25/66 درصد ارزش خالص کالای فروخته شده دیجی‌کالا در سال 1401 به فروشندگان بازارگاه اختصاص داشته است.

همچنین این گزارش از گسترده شدن تنوع کالایی دیجی‌کالا در سال گذشته خبر می‌دهد. براین اساس، تنوع کالایی دیجی‌کالا در سال 1401 با رشد 29 درصدی به 9/7 میلیون نوع کالا رسیده است.

دیجی‌کالا همچنین مدعی است که در سال گذشته برای ارایه سرویس بهتر به مشتریانش، خدمات جدیدی نیز به چرخه فعالیت‌های خود اضافه کرده است؛ از جمله اینکه امکان ارسال فوری که ویژه کاربران دیجی‌پلاس بود، برای همه کاربران در تهران امکان‌پذیر شد. بر اساس اعلام دیجی‌کالا، کالاهایی که ارسال فوری دارند، اگر قبل از ساعت 18سفارش داده شوند، در همان روز و اگر سفارش آنها بعد از این ساعت ثبت شود، در اولین بازه ارسال روز بعد به مشتری تحویل داده می‌شوند.

همچنین دیجی‌کالا در این گزارش اعلام کرده است که این شرکت در چند سال گذشته برای سهولت بیشتر آن دسته از مشتریانش که نمی‌توانند برای تحویل سفارش در خانه منتظر بمانند، یا از قبل برای زمان مشخصی برنامه‌ریزی کنند و همچنین کاهش هزینه‌های ارسال، پروژه پودو (PUDO-Pick Up & Drop Off)  را راه‌اندازی کرده است. در واقع پودو امکان تحویل حضوری را برای مشتریان ایجاد می‌کند و مشتریان می‌توانند با حضور در مراکز تحویل کالا، یا مراجعه به گنجه‌های مستقر در مجتمع‌های مسکونی و تجاری نزدیک به محل زندگی‌شان شخصا سفارش خود را تحویل بگیرند.

طبق این گزارش، در سال 1401 تعداد مراکز تحویل حضوری دیجی‌کالا در سراسر کشور توسعه داشت و با افزایش تعداد گنجه‌ها، مشتریان دیجی‌کالا بیش از 48 هزار سفارش را در زمان موردنظر خود دریافت کردند. در حالی که بسیاری از کاربران از تاخیر در ارسال سفارش خود از طریق دیجی‌کالا در شبکه‌های اجتماعی گله‌مند هستند، اما دیجی‌کالا در گزارش سالانه خود اعلام کرده که 93/9 درصد از سفارش‌ها در کل کشور به موقع به مشتریان تحویل داده شده است. طبق ادعای دیجی‌کالا تنها 2/1 درصد از سفارش‌ها با تاخیری در همان روز و 4 درصد با تاخیر یک روز یا بیشتر به مشتریان رسیده‌اند.

 

تجارت الکترونیک ایران عقب‌تر از همسایگان

دیجی‌کالا به سنت گزارش‌های سالانه خود وضعیت تجارت الکترونیکی در ایران و جهان را نیز مورد بررسی قرار داده است. طبق این گزارش، تجارت الکترونیک در ایران رشد قابل‌توجهی داشته است؛ اگرچه در آغاز این روند، نسبت به کشورهای منطقه پیشگام بوده‌ایم، اما امروز نسبت به آنها عقب‌تر هستیم. در حالی سهم خرده‌فروشی آنلاین نسبت به کل خرده‌فروشی در ایران، 4 درصد است که این سهم در ترکیه به۲۰ درصد رسیده.

به باور دیجی‌کالا حجم سرمایه‌گذاری اندک و موانع پیشِ‌روی آن، عدم حمایت مناسب از اقتصاد دیجیتال در لایه‌های قانون‌گذاری و تنظیم‌گری، اعمال محدودیت‌هایی که زیرساختی‌ترین نیاز کسب‌وکارهای آنلاین را هدف قرار می‌دهند، تحریم‌های بین‌المللی که مانع توسعه کسب‌وکارهای دیجیتال به بازار منطقه شده‌اند، عدم حضور برندهای بزرگ بین‌المللی در کشور و بازار غیرشفافی که به‌ دلیل محدودیت واردات برخی گروه‌های کالایی در کشور ایجاد شده، در کنار تورم و کاهش قدرت خرید مردم، از مهم‌ترین دلایل این عقب‌ماندگی هستند.

از چهار درصد سهمی که خرده‌فروشی آنلاین از کل‌بازار خرده‌فروشی ایران دارد، 2 درصد سهم فروشگاه‌های اینترنتی و 2 درصد سهم خرده‌فروشی‌هایی است که بر بستر شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند. طبق این آمار که بر اساس داده‌های بانک مرکزی و حجم معاملات شاپرکی بدست آمده‌اند، سهم این سایت فروش اینترنتی 50 درصد از سهم فروشگاه‌های اینترنتی است و 50 درصد مابقی متعلق به 104 هزار فروشگاه آنلاین دیگر در کشور است.

در بخشی از این گزارش به روش‌های پرداخت هزینه سفارش محصول هم اشاره شده است. در این بخش اعلام شده است که 66/8 درصد پرداخت‌ها به‌صورت الکترونیکی، 24/5 درصد پرداخت در محل، 4/7 درصد پرداخت اعتباری، 3/6 درصد پرداخت کیف پول و کمتر از نیم درصد، هزینه کالای سفارشی خود را با توسط کارت هدیه پرداخت می‌کنند.

 

مزایایی خرید اینترنتی از نگاه مردم

در این گزارش، به آمار بدست آمده از پژوهشی با عنوان «مزیت خرید اینترنت برای شما چیست؟» اشاره شده است. این آمار نشان می‌دهند که بیش از 65 درصد مردم برای راحتی بیشتر، 58 درصد برای صرفه‌جویی در زمان، 47 درصد برای قیمت‌های پایین باصرفه اقتصادی و 47 درصد نیز به دلیل تنوعی که در کالاها وجود دارد، دست به خرید اینترنتی می‌زنند. جالب است آنکه بر اساس این گزارش، 31 درصد از کل مردم کشور اصلا خرید اینترنتی انجام نمی‌دهند و دلیل اغلب افراد این است که باید جنسی را  که می‌خرند، حتما از نزدیک ببینند و به فروشگاه‌های اینترنتی اعتمادی ندارند.

35 درصد اعلام کرده‌اند که خرید اینترنتی را بلد نیستند و حدود 27 درصد نیز گفته‌اند که دسترسی به اینترنت ندارند.

علاوه بر این‌ها، نتایج پیمایش ملی این فروشگاه اینترنتی نشان می‌دهد که تمایل مردم به خرید اینترنتی انواع کالاها یکسان نیست. پوشاک در ابتدای فهرست کالاهایی است که پاسخ‌گویان گفته‌اند مایل به خرید آن از فروشگاه‌های اینترنتی هستند. محصولات سلامت و زیبایی، کتاب و لوازم‌التحریر، وسایل خانگی و آشپزخانه، موبایل و لوازم الکترونیک، وسایل ورزشی و سفر، کالاهای سوپرمارکتی، اسباب‌بازی و وسایل کودک، ابزار و تجهیزات صنعتی و محصولات بومی و محلی در رده‌های بعدی این فهرست قرار دارند.

جالب آنکه بر اساس این پژوهش، زنان نسبت به مردان به خرید اینترنتی کالاهای سوپرمارکتی، پوشاک، کتاب و لوازم‌التحریر، اسباب‌بازی و وسایل کودک، محصولات سلامت و زیبایی، وسایل خانگی و آشپزخانه تمایل بیشتری دارند. با این حال، مردان بیشتر از زنان مایل‌اند موبایل و لوازم الکترونیک، ابزار و تجهیزات صنعتی، و وسایل ورزشی و سفر را از طریق اینترنت بخرند.

نکته حائز اهمیت دیگر در این گزارش مربوط به این است که چه کسی خریدهای اینترنتی خانه را انجام می‌دهد. بیش از 36 درصد پاسخگویان به این سوال گفته‌اند، فرزندان‌شان خریدهای اینترنتی را انجام می‌دهند؛ این مقدار 3 برابر کسانی است که گفته‌اند پدر یا مادر در خانواده خریدهای اینترنتی را انجام می‌دهند.

روزهای دوم و سوم خرداد، دهم دی، اول و دوم بهمن و همچنین اول، پنجم، ششم، هفتم و سیزدهم اسفند ماه سال 1401 به‌عنوان پرفروش‌ترین روزها در این پلتفرم به ثبت رسیده است. گران‌ترین سفارش دیجی‌کالا در سال گذشته نیز مربوط به سبد خریدی با سقف 492 میلیون تومان بوده است.

 

صدرنشین خریداران کالاهای دیجیتال

این گزارش همچنین نشان می‌دهد که گران‌ترین کالاها توسط مردم کدام استان خریداری شده‌اند. در گروه کالاهای دیجیتال، کاربرانی از همدان، کردستان و لرستان، کالاهایی با میانگین قیمتی بالاتری خریداری کرده‌اند. در گروه مد و پوشاک، مردم تهران، البرز و قزوین، گران‌پوش‌تر بوده‌اند.

در گروه زیبایی‌وسلامت، خراسان شمالی، بوشهر و خراسان جنوبی، برای خرید کالا پول بیشتری پرداخت کرده‌اند. در گروه لوازم ‌خانگی، یزد، کرمان و گلستان، کالاهایشان گران‌تر بوده است.

در گروه لوازم‌خانگی برقی، مشتریان اردبیل، تهران و البرز، کالاهایشان میانگین قیمتی بالاتری داشته است.

در گروه‌های کالایی لوازم‌خانگی، زیبایی‌وسلامت، مد و پوشاک، میانگین قیمت کالاهای خریداری شده در کل کشور از اختلاف زیادی برخوردار نیستند. اما در دو گروه کالاهای دیجیتال و لوازم‌ خانگی برقی، اختلاف میانگین قیمت کالا بین استان‌هایی که گران‌تر خریده‌اند، نسبت به استان‌هایی که ارزان‌تر خریده‌اند، حدود دو برابر بوده است.

 

 

61 درصد مردم از فروشگاه‌های اینترنتی خرید می‌کنند

بخشی دیگری از این گزارش، مربوط به میزان اعتماد مردم به خرید اینترنتی است. از میان 68/3 درصد کسانی که خرید اینترنت انجام می‌دهند، 61/2 درصد فروشگاه اینترنتی را گزینه نخست خود برای خرید اینترنتی معرفی کرده‌اند، 37 درصد شبکه‌های اجتماعی و 2 درصد نیز گزینه سایر را انتخاب کرده‌اند.