دنیای اقتصاد: درست در روزهایی که تلاش برای عبور از سد بزرگ فیلترینگ به بخشی از روزمرگی‌های مردم تبدیل شده و بسیاری معتقدند که طرح صیانت در عمل و بدون تصویب در حال اجراست، گویا این طرح جنجالی یک بار دیگر در راه بازگشت به مجلس است. زمزمه‌های تشکیل جلسه کمیسیون مشترک صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، از ابتدای هفته مطرح شد و یکی از اعضای این کمیسیون از پیگیری بررسی طرح صیانت در مجلس در هفته آینده و یکی دیگر از اعضا هم از برگزاری این جلسه با حضور نایب‌رئیس مجلس در روز یکشنبه‌(دیروز) خبر داد. با این همه موضوع بازگشت دوباره طرح صیانت به مجلس آن هم در روزهایی که وزیر ارتباطات و بسیاری از نمایندگان مجلس درباره مدیریت و نظارت بیشتر بر فضای مجازی تاکید می‌کنند و رئیس سازمان پدافند غیرعامل، شبکه‌های اجتماعی را موجب اخلال در امنیت ملی اعلام کرده‌است؛ نشان از اراده دولت و مجلس برای اعمال محدودیت‌های بیشتر بر اینترنت و فضای مجازی دارد. این در حالی است که بخش مهمی از این طرح جنجالی حدود دو ماه پیش و حتی پیش از آغاز اعتراضات و قطع سراسری اینترنت بین‌الملل، در شورای عالی فضای مجازی تصویب و برای اجرا ابلاغ شده بود.

ورود دوباره کمیسیون مشترک

حدود دو ماه است که محدودیت‌های شدید اینترنتی و فیلترینگ گسترده، مشکلات متعددی را برای کسب‌وکارها ایجاد و زندگی روزمره افراد را مختل کرده. از طرفی مسوولان و مدیران دولتی در این روزها بارها بر لزوم مهاجرت کاربران به پلتفرم‌های داخلی و پیام‌رسان‌های بومی تاکید کرده‌اند و از ارائه بسته‌های حمایتی ویژه به آنها خبر داده‌اند؛ شرایطی که به نظر می‌رسد مطلوب طراحان و مدافعان طرح صیانت است. با این همه گویا این محدودیت‌ها و مسدودسازی‌ها هم برای این گروه قانع‌کننده نبوده و آنها سامان‌دهی فضای مجازی را به شکلی شدیدتر دنبال می‌کنند. اظهارنظرهای اخیر بعضی از نمایندگان مجلس هم به وضوح این موضوع را تایید می‌کند. در همین راستا نماینده ورامین در ابتدای هفته اعلام کرد که تقویت پیام‌رسان‌های داخلی هدف کمیسیون مشترک صیانت از فضای مجازی و در دستور کار است. حسین نوش‌آبادی، عضو کمیسیون امنیت ملی و عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت در این مورد گفت: «دشمنان، خدمات مسوولان و کارهای مهمی را که انجام گرفته است، با سیاه‌نمایی در فضای مجازی و حقیقی وارونه جلوه می‌دهند و تولید محتواهای مناسب در خصوص عملکرد کارهای بزرگ انجام گرفته اکنون یک وظیفه است و برای جنگ ترکیبی صورت گرفته توسط دشمن باید برنامه داشته باشیم.» او با تاکید بر اینکه فیلترینگ رسانه‌های معاند در فضای مجازی، یک خواسته ملی است، گفت: «ما از فیلتر کردن شبکه‌های اجتماعی استقبال نمی‌کنیم، اما امروز به اجبار با توجه به بهره‌برداری دشمن از این فضا، آن را محدود کرده‌ایم و باید این پیام‌رسان‌ها طبق ضوابط و قوانین کشور ما فعالیت کنند. دشمنی‌های انجام گرفته در این فضا و پیام‌رسان‌ها برای براندازی است.» این عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت به ارتقای پیام‌رسان‌های داخلی اشاره کرد و گفت: «بنده عضو کمیسیون مشترک صیانت از فضای مجازی هستم و هدف این کمیسیون رشد و ارتقای پیام‌رسان‌های داخلی است که هم‌اکنون بعضی از نشانه‌های پیشرفت آن مشاهده می‌شود و از هفته آینده جلسات تکمیلی آن ادامه پیدا خواهد کرد.»

یک روز بعد عضو دیگری از کمیسیون مشترک صیانت با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی کشور باز کردن مجدد چنین موضوعات حساسی به صلاح نیست، از برگزاری جلسه این کمیسیون با حضور نایب‌رئیس مجلس خبر داد. محمد باقری، نماینده بناب در این مورد به «ایسنا» گفت: «قرار است فردا (دیروز) کمیسیون مشترک صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی مجددا جلسه‌ای را تشکیل دهد، اما بنده نمی‌دانم چه موضوعی قرار است در این نشست مورد بررسی قرار گیرد. قرار است آقای عبدالرضا مصری نایب‌رئیس مجلس در این نشست حضور داشته باشند.»

در حالی که شنیده‌ها حاکی از برگزاری جلسه کمیسیون مشترک صیانت با هیات رئیسه مجلس در شب گذشته است، چند ماه پیش معاون قوانین مجلس شورای اسلامی در پاسخ به نامه هیات رئیسه کمیسیون مشترک طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی – موسوم به صیانت- اعلام کرده بود که نمایندگان مجلس در رای‌گیری صورت گرفته در جلسه غیرعلنی، با ادامه کار کمیسیون مشترک مخالفت کرده‌اند.

سامان‌دهی فضای مجازی یا محدودیت بیشتر

در حالی که یک بار دیگر زمزمه بازگشت طرح صیانت به مجلس و ورود دوباره کمیسیون مشترک به موضوع سامان‌دهی فضای مجازی مطرح می‌شود، نگرانی‌ها‌ از اعمال محدودیت‌های بیشتر و گسترش فیلترینگ افزایش پیدا کرده است. صحبت‌های اخیر بعضی نمایندگان مجلس و مدیران نهادهای متولی هم گواه تداوم و حتی تشدید این محدودیت‌ها هستند. روز گذشته یکی از نمایندگان از رئیس مجلس خواست که اجرای طرح سامان‌دهی فضای مجازی تسریع شود. حسین جلالی، نماینده رفسنجان روز گذشته در نطق میان‌دستور خود در صحن علنی مجلس گفت: «آقای قالیباف، طرح سامان‌دهی فضای مجازی متاسفانه به دستور حضرتعالی سردرگم و اندر خم یک کوچه است. صدای ایران اسلامی در فضای مجازی رسا نیست. غول رسانه‌ای دنیا برخی از ورزشکاران، سلبریتی‌ها، هنرمندان و نخبگان را در فضای رسانه‌ای خاص زندانی ساخته که فقط صدای خارجی‌ها شنیده می‌شود و لاغیر.» این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر اینکه مدارا و مماشات بس است، خطاب به رئیس مجلس ادامه داد: «هر چه سریع‌تر طرح سامان‌دهی فضای مجازی را به سرانجام برسانید تا فرزندان این مرزوبوم از محاصره غول رسانه‌ای نجات پیدا کنند.»

از طرفی معاون سیاسی دفتر عقیدتی سیاسی فرمانده کل قوا هم شنبه شب در برنامه روایت یک آشوب بر مدیریت فضای مجازی تاکید کرد. رسول سنایی‌راد در این برنامه که دانشگاه علوم پزشکی بیرجند برگزار شد، گفت: «چاره‌ای نداریم که از فضای مجازی استفاده کنیم، اما باید مدیریت شود. یک جاهایی هم ما غفلت‌هایی داشته‌ایم؛ از جمله در دوران کرونا استفاده بیش از اندازه جوانان از فضای مجازی را داشتیم. پس باید نگذاریم در این موضوعات دشمن به اهداف خود دست یابد.»

با این اوصاف به نظر می‌رسد اعمال محدودیت‌ها و مدیریت اینترنت، حرف مشترک بسیاری از نمایندگان و مدیران دولتی است. در همین حال کاربران و کسب‌وکارها به استفاده از پلتفرم‌های داخلی و پیام‌رسان‌های بومی تشویق می‌شوند تا در نهایت فضای مجازی و اینترنت برای کاربران ایرانی به شبکه ملی اطلاعات محدود شود. سخنگوی دولت هم در ابتدای هفته جاری اعلام کرد که کل اینترنت فیلتر نیست و تنها اینستاگرام و واتس‌اپ فیلتر شده‌اند. علی بهادری‌جهرمی در حالی کسب‌وکارهای متضرر اینستاگرامی را به کاسبان کف خیابان تشبیه کرد که آمارهای مربوط به خسارات و تعطیلی بسیاری از کسب‌وکارهای اینترنتی در دو ماه گذشته، تصویری مبهم و نگران‌کننده از تداوم این روند پیش چشم کاربران مجسم کرده است؛ تصویری که بسیاری از یک سال پیش و با افزایش فشارها برای تصویب طرح صیانت بارها و بارها آن را در ذهن مرور کرده و طعم تعلیق آن را چشیده بودند. حالا تاکید بعضی افراد – از جمله نماینده همدان- بر اینکه فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی ارتباطی با طرح صیانت ندارد، هم دیگر فشار ناشی از اعمال این محدودیت‌ها و مسدودسازی‌ها را تخفیف نداده و نمی‌تواند آن تصویر تیره را در ذهن کاربران عاصی از خرید و نصب انواع فیلترشکن و البته کسب‌وکارهای متضرر، کمرنگ کند.

مارتک – توییتر قصد دارد قیمت اشتراک سرویس Twitter Blue را از ۵ به ۲۰ دلار در ماه افزایش دهد.

با تصاحب توییتر توسط ایلان ماسک، احتمالا هر روز شاهد خبر و یا تغییر اساسی جدیدی در این شبکه اجتماعی خواهیم بود. بر اساس گزارش وب‌سایت ورج، ایلان ماسک در اقدامی‌که بی‌ارتباط با برنامه‌های وی برای افزایش درآمدها از این پلتفرم نیست، افزایش هزینه اشتراک توییتر بلو را در دستور کار دارد.

گفته می‌شود که با اجرایی شدن این طرح، تمامی‌کاربران تاییدشده (Verified) می‌بایست در این طرح ثبت‌نام کنند و اگر در مهلت زمانی ۹۰ روزه به مشترکان توییتر بلو با هزینه اشتراک جدید اضافه نشوند، تیک آبی از اکانت آنها برداشته خواهد شد.

طبق این گزارش، ایلان ماسک به کارکنان اولتیماتوم داده که در صورت اجرایی نشدن این تغییرات تا هفتم نوامبر (۱۶ آبان)، آنها را اخراج خواهد کرد. توییتر در سال گذشته، ز سرویس توییتر بلو خود را با هزینه اشتراک ماهانه ۳ دلار در آمریکا راه‌اندازی کرد.

این سرویس، امکان بهره‌مندی از قابلیت‌های متنوعی از قبیل مقالات برتر، آیکون‌های سفارشی و اخیرا نیز ویرایش توییت‌ها را خواهند داشت. این شرکت هنوز اطلاعاتی را در خصوص تعداد مشترکان توییتر بلو منتشر نکرده است.

با استناد به آخرین گزارش‌ها، در حال حاضر بخش زیادی (۸۹ درصد) از درآمد توییتر از طریق تبلیغات به دست می‌آید. ایلان ماسک ساعاتی پیش با انتشار توییتی درباره این تغییر جدید نوشت: تمامی‌فرآیند احراز هویت در حال اصلاح است. گفته می‌شود که حدود ۴۲۸ هزار اکانت در این شبکه اجتماعی، دارای تیک آبی هستند که بخش کمی‌از ۲۰۶ میلیون کاربر فعال روزانه این پلتفرم محسوب می‌شود.

انتشار این خبر در ساعات اخیر، واکنش‌های مختلفی را از سوی کاربران به دنبال داشته و این احتمال زیاد است که بسیاری از کاربران تاییدشده، تمایلی برای پرداخت ۲۰ دلار در ماه برای حفظ تیک آبی خود نداشته باشند. با این حال، برخی‌ها معتقدند که این تغییر می‌تواند به مشکلات ربات‌ها و اسپم‌ها در این پلتفرم دامن بزند چرا که یکی از کارکردهای تیک آبی، تایید صحت اطلاعات از سوی افراد تاییدشده بود و قرار نبود که صرفا به عنوان یک نماد به آن نگاه شود.

ماسک در همین چند روزی که مالکیت توییتر را برعهده گرفته، اقدامات زیادی را انجام داده و چندین مدیر ارشد و کارمند این شرکت را اخراج کرد. به نظر می‌رسد که روند اخراج‌ها، تنها به توییتر محدود نشده و ایلان ماسک در دیگر شرکت‌های تحت مدیریت خود (تسلا و اسپیس ایکس) نیز از مدیران خواسته تا فهرستی از کارمندان اخراجی خود را ارائه دهند.

مارتک: حالا یک ماه است که از اختلالات گسترده اینترنتی می‌گذرد. این اختلالات آسیب‌های زیادی به اقتصاد دیجیتال کشور زده است. در همین راستا، پلتفرم آنلاین سلامت بقراط به عنوان یک پلتفرم کامل در حوزه خدمات پزشکی آنلاین با ارائه گزارشی آماری از تاثیرات منفی کاهش سرعت اینترنت منتشر کرده است. این پلتفرم در گزارش خود به بررسی سیر نزولی و کاهش درخواست کاربران درحوزه‌های مشاوره پزشکی، نوبت‌دهی آنلاین، بارگذاری مدارک پزشکی و…. پرداخته است. در حالی که قطعی و کاهش سرعت اینترنت در هفته‌های اخیر ضررهای زیادی بر پیکره کسب‌وکارهای اینترنتی وارد کرده است، ترکش‌های قطعی و کندی اینترنت بر بدنه کسب‌وکارهای ارائه خدمات آنلاین سلامت نیز دیده می‌شود.

بررسی‌های بقراط نشان می‌دهد که با قطعی و کاهش سرعت اینترنت از 25 شهریور، حوزه سلامت آنلاین با مشکلات زیادی مواجه شده است. نکته قابل‌تامل در این گزارش مشکلات نسخه الکترونیک است؛ اختلالات اینترنت تاثیر قابل‌توجهی در روند ثبت نسخه الکترونیک داشته واین موضوع حکایت از این دارد که صنعت درمان کشور با مشکلاتی روبه‌رو شده و حالا بسیاری از پزشکان در ثبت نسخه با مشکلات متعددی مواجه شده‌اند.

در حالی که با ورود کرونا شاهد رشد قابل‌توجهی در زمینه‌ مشاوره آنلاین پزشکی بودیم، داده‌های این روزهای بقراط نشان می‌دهد که اختلالات اینترنتی باعث شده در زمینه مشاوره آنلاین پزشکی شاهد تاثیر منفی گسترده‌ای باشیم. اختلالات اینترنتی، مشاوره متنی – که یکی از پرطرفدارترین نوع مشاوره‌های آنلاین پزشکی است – را در صدر لیست نشانه رفته است. مشاوره متنی پزشکی آنلاین در یک ماه گذشته کاهش 34.96 درصدی را تجربه کرده است. مشاوره‌ تصویری هم از تاثیر اختلالات مصون نمانده و کاهش 28.95 درصدی داشته است. مشاوره تلفنی نیز با کاهش 9.14 درصدی همراه بوده است. در نگاه کلی مشاوره پزشکی آنلاین با کاهش 15.46 درصدی مواجه شده است.

داده‎‌ها نشان‌دهنده‌ این هستند که با توجه به اینکه جستجوی افراد براساس پزشک و تخصص در گوگل انجام می‌شود، قطعی اینترنت بین‌الملل باعث شده مردم نتوانند به راحتی پزشک مورد نظر خود را پیدا کنند. از این روی کاربران یا باید آدرس سایت‌های نوبت‌دهی را بدانند، از قبل نوبت گرفته باشند و یا این که از طریق پزشک به استفاده از سایت‌های داخلی ترغیب شده باشند. این موضوع یکی از دلایل کاهش فرآیندهای اینترنتی است. پرونده‌ الکترونیکی یکی از مباحث داغ حوزه سلامت است و در حالی که تلاش بر این است آرشیو پرونده پزشکی نیز به روندی معمول  در سطح کشور تبدیل شود، کاهش سرعت اینترنت این موضوع را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بررسی داده‌های بقراط نشان می‌دهد بارگذاری مدارک پزشکی نیز با کاهشی 20 درصدی مواجه شده است.

با توجه ویژه به این که در هفته‌های اخیر علاوه بر قطعی اینترنت بین‌الملل، شاهد کندی بیش از حد سرعت اینترنت داخلی نیز بوده‌ایم، بارگذاری فایل‌ها با مشکلات زیادی مواجه شده و با وجود سرعت بسیار پایین اینترنت داخلی بارگذاری و استفاده از مدارک پزشکی با روندی نزولی همراه شده است. با این حال بقراط طی روزهای گذشته تعداد سرورها را افزایش داده تا به پهنای باند برای بارگذاری مدارک پزشکان کمک کند. آمار بقراط روایت از کاهش 9.78 درصدی مراجعه حضوری به پزشک دارد. کاهش 10.07 درصدی نوبت‌دهی توسط منشی، 9.49 درصدی نوبت‌دهی اینترنتی، 4.84 درصدی نوبت‌دهی تلفنی و در مجموع 9.83 نوبت‌دهی  حکایت می‌کند. که این روند کاهشی نیز روایت از این موضوع دارد که پزشکان در مطب‌های خود نیز با مشکلات گسترده‌ای مواجه بوده‌اند.

شاید جالب‌ترین بخش گزارش آماری بقراط مرتبط با سیر کاهشی نسخه الکترونیک باشد. بر اساس این گزارش، در بخش نسخه تامین اجتماعی روند کاهشی 5.92 درصدی و  بخش نسخه بیمه سلامت نیز با کاهش 15.53 درصدی همراه بوده است. بررسی این داده‌ها نشان می‌دهد اختلالات اینترنتی در نسخه بیمه سلامت، تاثیر بیشتری داشته‌ است و پزشکان در ثبت نسخه بیمه سلامت دچار چالش‌های زیادی شده‌اند. روند کاهشی ثبت نسخه تامین اجتماعی نشان‌دهنده این موضوع است که پزشکان در ثبت نسخه با مشکلاتی مواجه بوده‌اند. با توجه به ارتباط مستقیم سلامتی افراد با نسخه‌های الکترونیک، و چالش و مشکلاتی که بسیاری ازداروخانه‌ها نیز در نسخه‌پیچی به آن دچار شدند به نظر می‌رسد که همچنان چالش‌ها و مشکلاتی در روند ثبت نسخه الکترونیک در زیرساخت کشور وجود دارد.

مارتک – شیوع ویروس کرونا نکات منفی زیادی داشته و دارد؛ اما شاید یکی از نکات مثبت آن رشد کسب‌وکارهای آنلاین مخصوصا کسب‌وکارهای فعال در حوزه پزشکی باشد. اگر چه در ایران رشد کسب‌وکارهای آنلاین پزشکی هم‌پایه دنیا نیست، با این حال در ۳ سال گذشته و بعد از همه‌گیری کرونا این کسب‌وکارها مورد استقبال بسیاری از کاربران قرار گرفته‌اند. تاجایی که حالا این پلتفرم‌ها به ارائه گزارش عملکرد خود می‌پردازند.  به تازگی پلتفرم آنلاین سلامت بقراط با ارائه اطلاعاتی درباره روند استفاده کاربران از خدمات این پلتفرم آنلاین سلامت ۱۰ تخصص برتر و پرطرفدار این پلتفرم را معرفی کرد.

بر اساس اطلاعات استخراج شده از پلتفرم آنلاین سلامت بقراط ۱۰ تخصص برتر این پلتفرم به ترتیب شامل، چشم پزشکی، روان‌پزشکی، مامایی، عمومی، گوارش، زنان و زایمان، جراحی پستان، بیماری‌های داخلی، غدد درون ریز و متابولیسم و قلب و عروق می‌شود. در بین این ۱۰ تخصص برتر، پزشکانی که استفاده بیشتری از بقراط به عنوان پلتفرم آنلاین سلامت دارند هم قابل توجه هستند. این پزشکان با استفاده از پلتفرم آنلاین سلامت بقراط در حقیقت عدالت دسترسی به خدمات پزشکی را بیش از همیشه برای جامعه و به طور خاص کاربران خود فراهم کرده‌اند. پزشکان عمومی، قلب و عروق، زنان و زایمان، روانپزشکی و کودکان در واقع بیشترین استفاده از پلتفرم آنلاین سلامت بقراط را دارند. اولین برداشتی که با دیدن این اطلاعات می‌توان داشت، ارتباط نزدیک‌تری است که پزشکان متخصص در این عناوین ارتباط و نزدیکی قابل توجهی با فناوری و استفاده از امکانات آن برای نزدیکی و ارتباط و موثر و  بیشتر با بیماران خود دارند.

سوی دیگر ماجرا کاربران و به طور خاص افرادی قرار دارند که انتخابشان استفاده از خدمات و مشاوره آنلاین سلامت است. شیوه‌ای که دیگر با استفاده از آن قرار نیست ساعت‌ها پشت چراغ قرمز زمان از دست بدهید یا حتی در صف طولانی انتظار در مطب دکتر زمانتان از دست برود، آن هم صرفا برای یک مشاوره پزشکی. ارائه امکان مشاوره پزشکی در بقراط، کاربران را از درگیری با کابوس‌های ترافیکی و نگرانی از سوالی پزشکی در ساعت غیر کاری پزشکان در مطب رها کرده است. در این روند جالب است که بیشترین درخواست مشاوره آنلاین پزشکی برای روانپزشکی، قلب و عروق، عمومی، مامایی و اندویورولوژی ثبت شده است. گاهی بیمار با وجود انتخاب مشاوره پزشکی آنلاین به دنبال گزینه دیگری برای ارتباط موثرتر با پزشک متخصص خود است. در این فرایند بیمار علاقه‌مند به رویارویی تصویری با پزشک و ارائه توضیحاتی تقریبا بالینی است. در چنین مواردی هم همچنان روانپزشکان در گروه تخصص‌هایی قرار دارند که افراد گزینه ارتباط تصویری را برای آنها روشن می‌کنند.

کاربران بقراط، هم‌راستا با روانپزشکی، بیشترین تقاضای مشاوره تصویری برای چشم‌پزشکی، زنان و زایمان، مامایی و گوارش را داشته‌اند. نکته قابل توجه در اینباره علاقه‌ای است که کاربران برای دریافت مشاوره متنی از پزشکان دارند. دقیقا همین تخصص‌ها توسط کاربران علاقه‌مند به مشاوره متنی هم انتخاب شده است. مامایی، چشم پزشکی، روان‌پزشکی، زنان و زایمان و همچنین گوارش در بین انتخاب کاربران برای استفاده از خدمات پلتفرم سلامت آنلاین در جریان دریافت خدمات مشاوره متنی قرار دارد.