سایه فرنود: تابستان برای برخی به معنی فصل سفر و آغاز یک ماجراجویی جدید است. تجربه یک سفر بی‌نقص هم نیازمند یک برنامهریزی مناسب است؛ به خصوص در روزهایی که مشکلات اقتصادی جدی‌تر شده‌اند و بازار سفر و گردشگری هم با چالش‌های مختلفی دست به گریبان است.
برای نمونه در ابتدای هفته جاری بود که خبر رسید، در روزهای داغ مسافرت‌های تابستانی، بلیت سفر کمیاب شده است. این کمیاب شدن بلیط هم تنها به حوزه پروازها که از ماه‌ها پیش شروع شده محدود نمی‌شود و حالا بازار سفر با اتوبوس‌های بین شهری را هم تحت شعاع قرار داده است.
در کنار تمام این چالش‌ها، مدتی است که تنش قیمتی بلیت هواپیما، برای پلتفرمهای آنلاین و البته آفلاین فروش بلیت هم دردسرساز شده و فعالیت آنها را در فصل داغ سفر، با تهدید مواجه کرده است.
با تمام این مشکلات، برخی پلتفرمهای آنلاین گردشگری بیکار نشسته‌اند و با طراحی «کمپین‌های سفر تابستانی» ویژه، تلاش می‌کنند مردم را به برنامهریزی برای سفر تشویق کنند. البته در حالی که برخی پلتفرمهای آنلاین گردشگری از ابتدای تیر ماه «کمپین‌های سفر تابستانی» خود را شروع کرده‌اند، برخی دیگر همین چند هفته پیش و حتی همین روزها کمپین‌های خود را در این زمینه به راه‌انداخته‌اند. به همین بهانه نگاهی به «کمپین‌های تابستانی» برخی بازیگران مهم حوزه گردشگری آنلاین می‌اندازیم:
تمرکز روی ری‌برندینگ
علی‌بابا به عنوان یکی از بازیگران اصلی حوزه گردشگری در اواخر تیر ماه کمپین سفرهای تابستانی خود را به‌راه انداخت. کمپین سفر تابستان علی‌بابا، اولین کمپین در رسانه‌های محیطی، بعد از ری‌برندینگ این شرکت است که در آن از لوگوی جدید علی‌بابا استفاده شده.
صفیه صمدی، مدیر کمپین‌های علی‌بابا، در گفتوگو با «مارتک» هدف از اجرای کمپین سفر تابستانی علی‌بابا را اینگونه توضیح می‌دهد: «هدف از اجرای این کمپین در کنار اهداف پوزیشنینگی یا همان جایگاه‌ساز، قرار گرفتن لوگوی جدید در کنار سایر عناصر هویت‌ساز آشنای برند مانند رنگ، کاراکتر و تگ‌لاین آن بوده است تا هرچه سریع‌تر این لوگو به مجموعه عناصر هویت بصری علی‌بابا اضافه شود.»
او ادامه می‌دهد: «علاوه بر آن در کمپین اخیر علی‌بابا سعی شده روی جایگاه علی‌بابا در عرضه تمام و کمال خدمات سفرهای خارجی و سفرهای تفریحی تمرکز شود. با توجه به رهبری علی‌بابا در «سهم بازار» و «سهم ذهنی» در خدمات سفر داخلی و حمل‌ونقل همچون قطار، اتوبوس و پرواز داخلی، جایگاه این برند به طور کامل در این خدمات تثبیت شده و تلاش ما در این کمپین این بوده که جایگاه علی‌بابا به عنوان عرضه‌کننده محصولات دیگر نیز تقویت شود.»
به گفته صمدی شعار این کمپین، «علی‌بابا، همسفر هر سفر» است که «همسفر هر سفر» تگ‌لاین یا شعار اصلی برند علی‌بابا است که عمر آن به پنج سال می‌رسد و به صورت مکرر از آن در ارتباطات برند استفاده شده است.
مدیر کمپین‌های علی‌بابا در مورد جزییات این شعار می‌گوید: «”همسفر” که بخش اول این پیام است، بار حمایتی ِ برند برای مخاطب و گستردگی دامنه سرویس‌ها را به دوش می‌کشد و بخش دوم یعنی “هر سفر”، گویای ابعاد مختلف رفتار ِ سفری مخاطب است که در نهایت با دامنه سرویس‌های برند هم‌پوشانی پیدا می‌کنند. تمرکز کمپین تابستان روی بخش «هر سفر» است و تلاش می‌کند تا هر سفری را با نمایش تنوع سبک‌های سفر نشان دهد.» براساس توضیحات صمدی، در کنار شعار کمپین، تصاویر نیز بار حمایتی این پیام را با تصویرسازی سبک‌های متفاوت سفر و با تمرکز بر سفرهای خارجی و سفرهای تفریحی تکمیل کرده‌اند.
آنطور که او اعلام می‌کند تصاویر این کمپین به صورت سریالی کار شده و تداعی‌های متناسب با هر سبک سفر همچون سفرهای ساحلی، سفرهای شهرگردی، سفرهای ماجراجویانه و سفرهای داخلی را به تصویر کشیده‌اند.
صمدی در پاسخ به این سوال که در شرایط سخت اقتصادی این روزها چگونه سعی کرده‌اند در کمپین سفر تابستانی خود مردم را به سفر کردن تشویق کنند، توضیح می‌دهد: «علی‌بابا سبد کامل و متنوعی از محصولات سفر را ارائه می‌دهد که هرکدام از آنها سگمنت یا بخش‌بندی متفاوتی دارد. سبد محصولات ما شامل پرواز داخلی و خارجی، هتل داخلی و خارجی، تور شخصی‌سازی‌شده و گروهی، قطار، اتوبوس و اقامتگاه می‌شود. از سوی دیگر هرکدام از مخاطبان، هدف متفاوتی از سفر دارند و برای این هدف خود، ممکن است رفتارهای متفاوتی بروز بدهند.»
به باور او مسائل اقتصادی و تورم عواملی هستند که می‌تواند روی تغییر رفتار مخاطب تأثیرگذار باشند، با این‌وجود بازار گردشگری همچنان بازاری است که پرمخاطب بوده و معمولاً چالش‌های اقتصادی و تغییر رفتار مخاطب، تنها موجب جابه‌جایی این سگمنت‌ها می‌شود نه کاهش تقاضای سفر. به همین دلیل او معتقد است که همچنان بازار گردشگری پرمخاطب است و اجرای کمپین با هدف‌گذاری مشخص و شناخت رفتار مخاطب می‌تواند نتایح مثبتی برای علی‌بابا به دنبال داشته باشد.
پیشنهاد سفر همراه با مشاوره
فلایتیو، یکی دیگر از بازیگران بازار گردشگری آنلاین هم در کمپین سفر تابستانی خود سعی کرده است با توجه به مشکلات اقتصادی و چالش‌های دیگر، تمرکز خود را روی مقاصدی با ویژگی‌هایی بگذارد که برای مسافران به‌صرفه‌تر باشند. همچنین این شرکت از طریق ارائه تخفیف‌های متنوع روی هتل‌ها، پروازها و … تلاش کرده است تا علاوه بر کاربران قدیمی، کاربران جدیدی را نیز به پلتفرم خود اضافه کند.
از سوی دیگر فلایتیو در این کمپین روی پیشنهاد سفر با پرداخت اعتباری، ارائه مشاوره تخصصی و پشتیبانی 24 ساعته نیز تمرکز کرده است.
ابراهیم آزاد، راهبر خلاقیت فلایتیو، در گفتوگو با «مارتک» اعلام می‌کند که یکی از نکاتی که در کمپین سفر تابستانی امسال فلایتیو به آنها کمک زیادی کرده، همزمانی شروع این کمپین با ریدزاین مجدد وب‌سایت این سرویس است. به باور او طراحی مجدد وب‌سایت فلایتیو باعث شده است تجربه خرید بلیت برای کاربران سریع‌تر و لذت‌بخش‌تر شود و همچنین مسیری که کاربران در فلایتیو برای رزرو و یا وارد کردن اطلاعات مسافران سپری می‌کنند، ساده‌تر از گذشته باشد.
آزاد در مورد کمپین تابستانی فلایتیو و همزمانی آن با رونمایی از وب‌سایت جدید این شرکت، می‌گوید: «در پیک سفر، کمپین تابستانی خود را راه‌اندازی کرده‌ایم و در این کمپین عموما به عرضه‌ها و فرصت‌هایی که می‌توانیم برای سفر یک کاربر ایجاد کنیم نگاه می‌کنیم. برای مثال اینکه در کدام شهر ارائه چه خدماتی به کاربر بهتر است یا در کدام شهر بهتر است سفر هواپیمایی را پوشش دهیم و از طرف دیگر در کدام شهر می‌توان نرخ بهتری از نظر پیشنهاد هتل به کاربر ارائه داد.»
او تاکید می‌کند که پیشنهادهایشان در این کمپین تابستانی بر اساس ترند و عرضه در حال تغییر است. او همچنین اعلام می‌کند که در این کمپین سعی شده مقاصد گردشگری متفاوتی به کاربران پیشنهاد شود که شاید در گذشته کمتر به آنها توجه شده است.
آزاد در مورد کمک گرفتن از کمپین سفر تابستانی فلایتیو برای نشان دادن قابلیت‌های جدید این پلتفرم، اعلام کرد: «به صورت کلی ما محصولات تازه‌ای برای معرفی داریم که خیلی کاربردی‌تر از گذشته هستند. برای نمونه الان به پلتفرم‌مان پرداخت اعتباری بدون نیاز به ضمانت و اعتبارسنجی بانکی را اضافه کرده‌ایم و یا روی مقاصدی که خرید پیچیده دارند (آمریکای شمالی و اروپا) مشاوره تخصصی ارائه می‌کنیم. از طرف دیگر چون رضایت از پشتیبانی ما در دو سال اخیر هم بسیار زیاد شده است، روی پشتیبانی 24 ساعته خود نیز مانور می‌دهیم.»
آزاد در پاسخ به این سوال که با توجه به مشکلات اقتصادی و چالش‌های بازار گردشگری از جمله قیمت‌گذاری بلیت‌های هواپیما یا کمبود بلیت برای سفر، چگونه سعی کرده‌اند کمپین سفر تابستانی برگزار و کاربران را تشویق به سفر کنند، توضیح می‌دهد: «طبیعتا کار در این بازار با توجه به مشکلاتی که وجود دارد سخت شده و ما باید مدام در حال بررسی باشیم که آیا کاربری که یک‌سال پیش یا ۶ ماه پیش یک سبد خرید با قیمت مناسب از ما داشته، دوباره می‌تواند همان سبد خرید را داشته باشد. اینها چالش‌های طبیعی کار ماست و یکی از راهکارهایش این است که مدام به فکر جذب کاربر جدید باشیم یا کمپین‌های مشترکی را با دیگر شرکت‌های استارتاپی برای راحتی مسافران راه‌اندازی کنیم؛ مانند کمپین مشترکی که مدتی پیش برای سفر با تپسی داشتیم.»
تخفیف‌های ویژه برای مقاصد مختلف
هفته گذشته گروه اسنپ، گزارش عملکرد سوپراپلیکیشن خود را منتشر کرد. در این گزارش و در بخش مربوط به اسنپ‌تریپ، تاکید شده بود که این سرویس انتخاب اول سفر از مبدا تا مقصد است. با این ادعا انتظار می‌رود که این پلتفرم فعال در حوزه گردشگری یک کمپین ویژه سفر تابستانی هم برای کاربرانش در نظر گرفته باشد.
شاید اسنپ‌تریپ، از جمله پلتفرمهای آنلاین حوزه گردشگری است که برعکس دیگر پلتفرم‌هایی که به سراغشان رفته‌ایم، از ابتدای تابستان، کمپین سفر خود را کلید زده است.
امیر طاووسی، مدیر کمپین‌های بازاریابی اسنپ‌تریپ، در گفتوگو با «مارتک» در مورد کمپین سفر تابستانی این پلتفرم می‌گوید: «اسنپ‌تریپ به عنوان یکی از بازیگران اصلی صنعت گردشگری آنلاین در کشور، برای فصل تابستان با هدف ارائه خدمات گردشگری با بهترین قیمت به مسافران، تخفیف‌های ویژه‌ای برای مقاصد مختلف به سراسر کشور و جهان فراهم کرده است.»
به گفته او تخفیف‌های متنوع در زمینه پرواز و هتل داخلی و خارجی، اتوبوس و قطار، بخشی از کمپین تابستانی اسنپ‌تریپ است و مهمترین رسانه اطلاع‌رسانی این کمپین هم سوپراپلیکیشن اسنپ و وب‌سایت اسنپ‌تریپ است.
او در مورد جزییات این کمپین به «مارتک» اعلام می‌کند: «در این کمپین به صورت هفتگی پیشنهادهای متنوعی برای رزرو هتل مسافران به مقصد شهرهای مختلف و پرطرفدار تابستانی طراحی شده‌انده که به صورت هفتگی متغیر بوده و از طریق کانال‌های ارتباطی اشاره شده، اطلاع‌رسانی می‌شوند. سرویس تور اسنپ‌تریپ به عنوان خدمت جدید این مجموعه، پکیج‌های متنوع و اقتصادی برای سفرهای داخلی و خارجی فراهم کرده است.»
همچنین او تاکید می‌کند که اسنپ‌تریپ با پشتوانه گروه اسنپ در بسیاری از مقاصد اصلی گردشگری کشور سعی کرده است با ارائه سرویس رفت و آمد رایگان به مسافران خود، رفاه بیشتری برای گردشگران فراهم کند.
دسترس‌پذیر کردن سفر
یکی دیگر از پلتفرمهای گردشگری آنلاین که همین هفته جاری کمپین تابستانی خود را راه‌اندازی کرد، جاباما بود؛ پلتفرمی که به گفته مدیر مارکتینگ آن، تمرکز اصلی‌اش روی توسعه استفاده از اقامتگاه‌ها در کشور است.
فرهاد بهشتی، مدیر مارکتینگ جاباما، در گفتوگو با «مارتک» اعلام می‌کند که تمام کاری که قرار است در کمپین سفر تابستانی خود انجام دهند، این است که سفر را به تعطیلات تابستان و جاباما متصل کنند؛ یعنی وقتی فردی به سفرهای تابستانی فکر می‌کند به یاد جاباما بیافتد و برعکس.
او در مورد ویژگی‌های کمپین سفر تابستانی جاباما می‌گوید: «کمپین ما یک کمپین 360 درجه است. در رسانه‌های محیطی قرار است تبلیغ شود و در سطح شهر تهران کامل دیده خواهد شد. تمرکز تبلیغات محیطی فقط در تهران است، چون گروه مخاطبانمان بیشتر در تهران هستند. همزمان برای اینکه در سایر شهرهای کشور هم دیده شویم، تبلیغات در رسانه‌های دیجیتال را نیز شروع می‌کنیم.»
بهشتی ادامه می‌دهد: «در این کمپین برای جذب کاربر، تنوع اقامتگاه را در نظر گرفته‌ایم. در کمپین امسال سعی کردیم برعکس سال گذشته به برخی از مزیت‌های رزرو یا سفارش آنلاین هم اشاره کنیم. بازاری که در آن فعالیت می‌کنیم هنوز بازار آفلاینی است و رزروها هنوز به روش سنتی انجام می‌شوند. بنابراین سعی کرده‌ایم با پررنگ کردن سفارش به صورت آنلاین، کاربران را با این روش بیشتر آشنا کنیم و آنها را به انجام رزرو از این طریق تشویق کنیم.»
اخیرا جاباما در گزارش عملکرد سال ۱۴۰۱ خود هم اعلام کرده بود که تنها ۷ درصد از کل اقامتگاه‌های ایران به صورت آنلاین به فروش می‌رسند و بخش قابل‌توجهی از بازار فروش اقامتگاه‌ها در کشور به سمت آنلاین شدن پیش نرفته است و این موضوع کار را برای کسبوکارهای فعال در این حوزه سخت‌تر می‌کند.
مدیر مارکتینگ جاباما در پاسخ به این سوال که در بین کمپین‌های سفر تابستانی پلتفرمهای مختلف گردشگری چه چیز باعث می‌شود که کاربران جاباما را انتخاب کنند، به «مارتک» می‌گوید: «تنوع اقامتگاه‌هایی که جاباما دارد، به عنوان یک مزیت رقابتی عمل خواهد کرد. ما در بازار اقامتگاه کار می‌کنیم و در این بازار هم تمرکزمان روی ویلا و بومگردی است.»
او در پاسخ به این سوال که طبق آمارهای مرکز آمار هم میزان مسافرت‌ها در بین مردم کاهش پیدا کرده است و در این شرایط جاباما از چه المان‌هایی برای تشویق کاربران به سفر در کمپین خود استفاده می‌کند، توضیح می‌دهد: «مهمترین موضوعی که می‌توانم به آن اشاره کنم دسترس‌پذیر کردن سفر است. اگر ما می‌گوییم در جاباما تنوع داریم، این تنوع را می‌توانید از تنوع شهری گرفته تا سبک اقامتگاه‌ها و قیمت‌هایشان ببینید. وقتی ما تعداد اقامتگاه‌های خود را بیشتر کنیم، احتمال دارد که تنوع قیمتی ما هم بیشتر شود و این منجر به آن شود که سفر برای یک‌سری از قشرهایی که امکان سفر ندارند، دسترس‌پذیرتر شود.»
به باور بهشتی، با برنامه‌‌ریزی‌هایی که آنها در این کمپین برای ایجاد تنوع در اقامتگاه‌ها و قیمت‌هایشان انجام می‌دهند، سعی دارند سفر کردن را برای قشری امکان‌پذیر کنند که به خاطر مسائل اقتصادی دچار مشکل هستند. بهشتی معتقد است، آخرین سنگر سفر، اقامتگاه‌ها هستند؛ چرا که هزینه کمتری دارند.
هر چند انتظار می‌رفت پلتفرمهای گردشگری آنلاین- به ویژه بازیگران اصلی این حوزه- کمپین‌های تابستانی خود را کمی زودتر آغاز کنند، اما حالا باید منتظر ماند و دید که این کمپین‌ها تا چه اندازه در رونق بازار سفرهای داغ تابستانی اثرگذار خواهند بود.
