در سال 98 همزمان با پاندمی کرونا سلامت دیجیتال در دنیا و ایران با اقبال بیشتری مواجه شد و از طرفی اجرایی شدن طرح نسخه الکترونیک باعث شد تا پلتفرمهای سلامت راحتتر به موفقیت فعلی خود دست پیدا کنند. این روزها شاید یکی از دیدگاهها در خصوص سلامت دیجیتال این باشد که این حوزه آنطور که باید و شاید دیگر همانند دوسال اوج کرونا مورد اقبال کاربران نیست؛ اما واقعیت این است که سلامت دیجیتال هنوز هم در دنیا و ایران حوزهای نوظهور به حساب میآید.
البته نباید این نکته را هم نادیده بگیریم که هنوز هم درصد قابلتوجهی از فرآیندهای حوزه سلامت به صورت سنتی پیش میروند؛ فرآیندهایی مثل پرونده پزشکی و…که اگر به صورت آنلاین پیش بروند، قطعا با صرف کمترین زمان ممکن، راحتتر، قابل دسترسیتر خواهند بود. اما واقعیت غیر قابل انکار این است که درایران تنها گامها برای رشد سلامت دیجیتال از سمت پلتفرمهای خصوصی برداشته میشود. در حالی که رشد جدی این حوزه، علاوه بر تلاش پلتفرمهای خصوصی، نیازمند یک تلاش بزرگ در فاز ملی است.
واقعیت این است که ما به عنوان یک پلتفرم، بارها شاهد چالشهای متفاوت کاربران در راستای استفاده از خدمات سلامت دیجیتال بودهایم. چالشهایی که دلیل اصلی آن به همان عدم تلاش در فاز ملی باز میگردد و بزرگترین و مهمترین نکتهاش نیز کیفیت پایین و مشکلات متفاوت اینترنت است.
جای دوری نرویم؛ در همین موضوع نسخهنویسی که در سال 1400 با ضربالعجل تعیین شده به صورت آنلاین فعال شد، هنوز هم با گذشت سه سال مردم با چالشهای زیادی روبهروهستند.
نسخهها از طریق سامانهها در پارامترهای مختلف، چه دارویی، چه پاراکلینیکی، در سامانه ثبت میشوند، اما بیمار در مراجعه به داروخانه یا مرکز پاراکلینیکی با این پاسخ مواجه میشود: «نسخهای برای شما ثبت نشده است». در این بین بیمار با پزشک تماس میگیرد و پزشک نیز مجبور به تماس با پلتفرمهای ثبت نسخ مثل بقراط میشود. در بررسیها مشخص میشود که نسخه ثبت شده و در سیستم قابل مشاهده است و مشکل اصلی احتمالا به سیستم نسخهپیچی داخل مرکز درمان بازمیگردد. اما در این میان از طرفی بیمار و از طرفی پزشک با چالش روبه شدهاند و در نهایت زمان زیادی از طرفین و حتی افرادی که در پلتفرمهای آنلاین کار میکنند نیز تلف شده است.
چالشهای کاربران در مشاورههای آنلاین تصویری نیز یکی دیگر از مشکلات اصلی کاربران حوزه سلامت آنلاین است. در مشاورههای تلفنی به مراتب بیمار و پزشک چالش کمتری دارند. اما در مشاورههای تصویری، در ارتباط میان پزشک و بیمار احتمالا پزشک نیاز به مشاهده یک سری آیتم و موارد دارد، اما کیفیت پایین تصویر، کیفیت صدا و حتی سرعت پایین اینترنت باعث میشود که نتواند ارتباط مناسبی برقرار کنند و همین زمینه نارضایتی بیمار را به وجود میآورد. این اتفاق همچنین باعث میشود که بیمار حتی گاها قید مشاوره آنلاین را زده و مراجعه حضوری را به آنلاین ترجیح بدهد.
در همین راستا، بر اساس نظرسنجیهایی که ما در پایان مشاورههای آنلاین از کاربران در بقراط انجام میدهیم، درصد رضایت کاربران همیشه در مشاوره تصویری در رابطه با کیفیت صدا و تصویر پایین است که دلیل اصلی آن به پایین بودن کیفیت اینترنت کشور بازمیگردد.
واقعیت این است که مشکلاتی جدی در رابطه با کیفیت اینترنت در داخل کشور داریم که این مشکلات میتوانند ریسک از بین رفتن تمام تلاشهای پلتفرمها را در پی داشته باشند. مشکلات اینترنتی به خصوص در حوزه سلامت آنلاین که با سلامتی و جان افراد ارتباط مستقیم دارد، به هیچ وجه توجیهپذیر نیستند؛ به همین دلیل هر لحظه و هر آن، این ریسک وجود دارد که افراد به دلیل مشکلات اینترنتی قید استفاده از خدمات سلامت آنلاین را بزنند و به روال سنتی سابق بازگردند؛ روالی زمانبر، هزینهبر و البته در حال منسوخ شدن در دنیا.