مارتک: در نگاه اول شاید تنها کاربرد قابلتصور دیوار برای دوستداران کوهنوردی و کمپینگ، چیزی در حد خرید و فروش تجهیزات طبیعتگردی باشد. اما بررسیهای انجام شده روی دادههای دیوار از جامعه کوهنوردان و طبیعتدوستان نشان میدهد که حالا این پلتفرم حتی توانسته در قالب یک شبکه اجتماعی تخصصی برای این جامعه کوچک عمل کند؛ به طوری که نه تنها افراد با علائق و مسیرهای مشترک را برای مشورت و همراهی در گردشها به هم وصل کند، بلکه زمینهساز رساندن اشیای گمشده در کوهستان به صاحبانشان شود.
بازار داغ خرید و فروش تجهیزات کوهنوردی
آمارهای ارائه شده از سوی دیوار نشان میدهد که بازار خرید و فروش انواع لوازم کوهنوردی و طبیعتگردی در این پلتفرم حسابی داغ است. جالب اینکه عرضه این دسته محصولات در دیوار، محدود به تجهیزات دست دوم نیست و بسیاری از کاربران (که احتمالا فروشندگان تخصصی این محصولات هستند) تعداد قابل توجهی محصول نو را نیز برای فروش آگهی کردهاند. به طوری که بیش از نیمی از تجهیزات آگهی شده در این دسته را محصولات نو و یا در حد نو به خود اختصاص دادهاند.
طبق اعلام دیوار، سهم کالاهای نو آگهی شده در دسته کوهنوردی و کمپینگ چیزی در حدود 52 درصد بوده است و در میان اقلام دست دوم نیز، حدود 77 درصد از آگهیها مربوط به تجهیزات در حد نو بوده است.
در مجموع 8 ماه ابتدایی امسال، کاربران دیوار لوازم گوناگون کوهنوردی و کمپینگ را نزدیک به ۱۳٫۷ میلیون بار جستجو کردهاند. در میان این لوازم، بیش از همه انواع چاقوی کوهنوردی جستجو شده و پس از آن انواع چادر و انواع دوربین (شکاری و دوچشمی) در مقامهای دوم و سوم قرار دارند. این اقلام در مجموع ۷۲ درصد کل جستجوها را به خودشان اختصاص دادهاند. ظاهرا علاقمندان به نجوم و آسمان نیز در میان کوهنوردان کم نیستند. شاهد این ادعای جستجوی حدودا 60 هزار مرتبهای کلمه تلسکوپ در زیردسته «کوهنوردی و کمپینگ» طی این مدت است.
پاتوق مجازی کوهنوردان
بدون شک بخش زیادی از آگهیهای مرتبط با کوهنوردی که در این پلتفرم درج شدهاند، معطوف به خرید و فروش تجهیزات کمپینگ و کوهنوردی است. با اینحال بررسی دادهها نشان داد که گروهی از کاربران، حضور افرادی با علائق مشابه در این پلتفرم را فرصت مناسبی یافتهاند تا از دیوار برای حل مشکلات دیگری مانند یافتن صاحب اشیای پیدا شده در کوهستان و یا یافتن شریک مناسبی برای همراهی در تورهای طبیعتگردی و کمپینگها استفاده کنند. طبق اعلام دیوار، این آگهیهای مرتبط با طبیعتگردی که در دسته «اجتماعی» منتشر شدهاند، شامل سه زیر دسته «رویداد»، «داوطلبانه» و «گمشدهها» است.
به این ترتیب آگهیهای درج شده در دیوار فرصتی فراهم کردهاند تا کوهنوردان بتوانند «همراه» و «همنورد» مناسبی برای صعود به قلهها و طبیعتگردیها پیدا کنند و یا به گروههای کوهنوردی تخصصی بپیوندند. در بین این آگهیها میشود آگهیهایی را هم دید که فعالیتهای مسئولانه انجام میدهند و هدفشان کمک به طبیعت است.
کوهستان و میزبانی 15 درصدی جمعیت
سازمان ملل متحد میگوید کوهستانها میزبان ۱۵ درصد جمعیت جهان و همچنین نیمی از تنوع زیستی کره زمیناند و آب آشامیدنی نیمی از مردم دنیا را تأمین میکنند؛ به همین دلیل «جواهراتی» هستند که باید قدرشان را بدانیم. با این حال، گزارشهای همین سازمان تأکید میکند که در حال حاضر ۸۴ درصد گونههای بومی گیاهی و جانوری کوهستانهای سراسر جهان، در معرض انقراضاند. دلیلش هم آلودگی است. یک نمونهاش «میکروپلاستیک» است که حتی در قله اورست هم مشاهده شده!
حالا در این گزارش نیز که به بهانه روز کوهستان و گرامیداشت اهمیت آن از سوی دیوار منتشر شد، تلاش شد تا جزئیاتی از آمارهای مرتبط با فعالیت دوستداران کوهنوردی و طبیعتگردی در دیوار ارائه شود. امارهایی از اینکه چطور از طریق انتشار آگهی «همنورد» و «همپا» پیدا میکنند، چه آگهیهایی منتشر میکنند، کدام لوازم کوهنوردی را بیشتر جستجو میکنند و در کدام استانها فعالترند.
دادههای دیوار میگوید کوهپیمایی، کوهنوردی و طبیعتگردی از تفریحات رایج در بین ساکنان کشورمان است. البته که طبیعت کمنظیر کوهستانهای ایران یکی از مهمترین عوامل این علاقه است. اما متاسفانه حال این کوهستانها خوب نیست. عاملش هم خود ما هستیم. چرای بیرویه دام، آتشسوزیهای عمدی و سهوی، طرحهای به اصطلاح «عمرانی» غیرکارشناسی، ویلاسازیهای ویرانگر، رهاسازی زباله و موارد بسیار زیاد دیگری که میتوانیم به این سیاهه اضافه کنیم، در کنار سوء مدیریت و بیتدبیری در زمینه محیط زیست و حتی بیاعتنایی به آن، همه و همه آفت زیستبوم کوهستانی ایران شده است. جنگلهای بلوط زاگرس با بیش از ۵۵۰۰ سال قدمت و جنگلهای هیرکانی در شمال رشته کوه البرز با چندین میلیون سال قدمت، شرایطشان بحرانی است. اگر امروز نجاتشان ندهیم، در آیندهای نه چندان دور، این جواهرات نیز از گنجینه جواهرات این مرز و بوم کم خواهد شد.