مارتک: جاباما به عنوان یکی از بازیگران بازار اجاره ویلا و اقامتگاه در گزارش عملکرد سال ۱۴۰۱ خود و در کنار روایتی از فعالیتش در سال گذشته، تصویری واضح از وضعیت گردشگری در ایران و همچنین آهنگ کند رشد پیش‌روی فروش اقامتگاهها به سمت آنلاین شدن را به نمایش گذاشته است.
طبق این گزارش، تنها ۷ درصد از کل اقامتگاه‌های ایران به صورت آنلاین به فروش می‌رسند و بخش قابل‌توجهی از بازار فروش اقامتگاهها در کشور به سمت آنلاین شدن پیش نرفته و این کار را برای کسبوکارهای فعال در این حوزه سخت‌تر می‌کند.
همچنین در این گزارش با اتکا به داده‌های مرکز آمار اعلام شده است که ۳۴ درصد از مردم کشور به سفر می‌روند و از این تعداد تنها ۱۵ درصد اقامتگاه‌های عمومی (هتل، ویلا، بومگردی، سوئیت، مهمان‌سرا و …) را رزرو می‌کنند.
بررسی وضعیت فعالیت اقامتگاهها در ایران
این گزارش در ابتدا به رشد اندک اندازه بازار فروش اقامتگاه‌های ایران به صورت آنلاین اشاره کرده است. در این گزارش آمده است که با وجود افزایش ضریب نفوذ اینترنت، همچنان بخش قابل‌توجهی از بازار اقامت در ایران آنلاین نشده و نتایج تحقیقات بازار جاباما نشان می‌دهد تنها ۷ درصد از کل اقامتگاه‌های ایران به صورت آنلاین به فروش می‌رسد.
طبق این گزارش، اندازه بازار اقامتگاه‌های ایران تنها ۱۸ هزار میلیارد تومان است که اندازه سود ناخالص این بازار به ۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان می‌رسد. همچنین متوسط ارزش هر سفارش (رزرو) ۲.۵ میلیون تومان است و تعداد رزرو هم به بیش از ۷ میلیون می‌رسد.
براساس گزارش جاباما، در ایران ۱۰۰ هزار اقامتگاه وجود دارد و تعداد میزبان‌ها به ۵۰ هزار میزبان می‌رسد. از سوی دیگر متوسط مدت زمان اجاره ۱.۷ روز است و متوسط تعداد مهمانان در هر سفر ۳.۲ نفر است.
این گزارش با تکیه بر اطلاعات مرکز آمار، نقشه پراکندگی ظرفیت اقامتگاهها را براساس تعداد تخت را نیز به نمایش گذاشته است. طبق این نقشه، خراسان رضوی، اصفهان، مازندران، گیلان، فارس و هرمزگان بیشترین ظرفیت اقامتگاهی در ایران را دارا هستند و کمترین ظرفیت اقامتگاهها براساس تعداد تخت به استان‌هایی مانند خراسان جنوبی، یزد، سمنان، خراسان شمالی، قزوین، زنجان ، همدان، لرستان، ایلام، کردستان و … می‌رسد.
احمد ایزدپور، مدیرعامل جاباما، با اشاره به این آمارها در مورد وضعیت نه چندان قابل‌قبول فروش اقامتگاهها به صورت آنلاین، اعلام کرده است که هنوز راه زیادی برای افزایش سهم فروش اقامتگاهها به روش آنلاین وجود دارد.
ایزدپور در این مورد گفته است: «بیش از ۸ سال از حضور کسبوکارهای آنلاین در صنعت اجاره اقامتگاه می‌گذرد، علی‌رغم سهم بازار ۷ درصدی آنلاین و تلاش‌های جاباما برای چند برابر شدن این سهم، هنوز راه زیادی برای ارائه ارزش واقعی و تحول‌سازی برای مهمانان و میزبانان در پیش داریم.»
به باور او بازار اقامتگاه‌های غیرهتلی در سال‌های اخیر به عنوان یکی از مقرون به‌صرفه‌ترین امکانات سفر برای همه بوده است. با این وجود، وضعیت اقتصادی جاری، این آخرین روزنه سفر برای مردم را کم‌رنگ‌تر از قبل کرده و سفر هنوز برای ۴۰ درصد از مردم ایران در دسترس نیست. همچنین او تاکید کرده که در این شرایط اقامتگاهها نیز نرخ اشتغال پایینی را تجربه می‌کنند و کل صنعت، تحت تاثیر قرار گرفته است.
اما جاباما برای افزایش فروش اقامتگاهها به روش آنلاین چه اقدام‌هایی انجام داده است. ایزدپور در این مورد توضیح داده: «تمام سعی ما در جاباما در سال‌های اخیر، کمک به جامعه میزبانان‌مان برای ارائه خدمات شایسته به مهمانان خود از طریق توانمند‌سازی آنها در بستر تکنولوژي بوده است، افزایش و ایجاد تقاضا، آموزش به میزبانان، سرمایه‌گذاری در توسعه اقامتگاه‌های با کیفیت و…از جمله اقداماتی است که در این حوزه انجام داده‌‌ایم.»
سهم جاباما از بازار اقامتگاه ایران
در بخش دوم این گزارش جاباما به ارائه آماری در خصوص وضعیت خود در بازار اقامتگاه پرداخته است. براساس اعلام جاباما تعداد کاربران این پلتفرم در سال ۱۴۰۱ به ۲.۳ میلیون نفر رسیده است. تعداد کل شهر‌های فعال در جاباما ۳۶۱ شهر است و تعداد کل اقامتگاه‌های فعال آن نیز به بیش از ۱۸ هزار اقامتگاه می‌رسد که به گفته این پلتفرم نسبت به سال قبل آن ۱۵۰ درصد رشد داشته است.
همچنین تعداد کل میزبانان فعال این پلتفرم به بیشتر از ۸ هزار و ۶۰۰ میزبان رسیده که طبق ادعای جاباما درآمد میزبانان در این پلتفرم در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با ۱۴۰۰ به طور متوسط ۲۲۰ درصد رشد داشته است. جاباما در این مورد توضیح داده که رشد درآمد میزبانان به دلیل افزایش تعداد سفارش (رزرو) بوده نه افزایش میزان مبلغ، زیرا افزایش قیمت اقامت از نرخ تورم ۴۶ درصدی، کمتر بوده است.
باوجود اینکه در این گزارش تایید شده که هنوز بخش قابل توجه‌ای از فروش اقامتگاهها در ایران به سمت آنلاین شدن، پیش نرفته است، اما جاباما در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال گذشته آن در بخش‌های مختلف رشد‌های قابل توجه‌ای را تجربه کرده است. بر این اساس رشد تعداد سفارش کل (رزرو کل) در سال ۱۴۰۱ برای جاباما ۳.۲ برابر شده و مبلغ فروش جاباما در سال ۱۴۰۱ رشد ۴.۶ برابری داشته است.
همچون اکثر کسبوکارهای آنلاین، جاباما هم سال گذشته به دنبال قطعی و محدودیت اینترنت، ضررهای قابل توجهی دیده است.
بر اساس گزارش عملکرد سال ۱۴۰۱ جاباما، در پاییز سال گذشته همزمان با تحولات جامعه، تمام فعالیت‌های بازاریابی جاباما همانند دیگر کسب‌وکارها که با هدف جذب کاربر و افزایش میزان فروش در جریان بوده، متوقف شده است.
از همین روی هم میزان فروش جاباما در نیمه دوم سال ۱۴۰۱، در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ کاهش چشم‌گیری داشته است. طبق نمودار زیر تعداد سفارش‌‌ها (رزرو) نیز از تابستان که در اوج خود بوده، در مهر ماه یعنی زمان شروع جدی قطعی و محدودیت‌های کاهش پیدا کرده است.
پایتخت‌نشینان کاربران اصلی جاباما
جاباما در گزارش خود نگاهی هم به وضعیت فعالیت کاربران خود در این پلتفرم داشته است. براساس داده‌های این بخش بیش از ۵۰ درصد از کاربران جاباما ساکن تهران هستند که به مناطق مختلفی از ایران سفر می‌کنند. به گفته جاباما با وجود اینکه در پاییز سال ۱۴۰۱، کمپین‌های بازاریابی این شرکت همزمان با تحولات جامعه متوقف شده، تعداد کل کاربران فعال جاباما به بیش از ۲.۳ میلیون نفر رسیده که در مقایسه با سال گذشته (۱۴۰۰) ۲۲۳ درصد رشد داشته است.
توزیع سن کاربران جاباما هم نشان می‌دهد که نزدیک به ۶۵ درصد از کاربران این پلتفرم بین ۱۸ تا ۳۴ سال هستند و ۲۵ درصد بین ۳۵ تا ۵۴ سال و ۱۰ درصد بالای ۵۵ سال سن دارند.
میزان ثبت سفارش (رزرو) در جاباما براساس گروه‌های سنی هم مشخص کرده که ۶۹ درصد از تعداد کل سفارش‌های جاباما را کاربران ۱۸ تا ۳۴ سال، ۲۳ درصد را کاربران ۳۵ تا ۵۴ سال و ۸ درصد را کاربران ۵۵ سال به بالا ثبت می‌کنند. این گزارش تاثیر منفی قطعی و محدودیت اینترنت در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ روی نصب اپلیکیشن جاباما توسط کاربران را هم نشان داده است.
براساس داده‌های این گزارش، با وجود افزایش ۱۶۰ درصدی میزبان نصب اپلیکیشن و ۲۳۳ درصدی تعداد کاربران جاباما در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال قبل، از آنجایی که تمام کمپین‌های بازاریابی جاباما در پاییز ۱۴۰۱ متوقف شده بود، عمده افزایش میزان نصب اپلیکیشن و تعداد کاربران در نیمه اول سال گذشته اتفاق افتاده است. همچنین ۹۸ درصد از کاربران جاباما را اندرویدی‌ها و تنها ۲ درصد از آنها را کاربران ios تشکیل می‌دهند.
همچنین این گزارش نشان می‌دهد که تعداد کاربرانی که اقامتگاه خود را از طریق سایت و وب اپلیکیشن رزور می‌کنند، ۵ برابر بیشتر از کاربرانی است که اقامتگاه خود را از طریق اپلیکیشن رزور می‌کنند.
تلاش برای افزایش تقاضای سفر
جاباما در این گزارش تاکید کرده که مخاطب هدف جاباما فقط سفربروها نیستند. یکی از برنامه‌های اصلی و مهم جاباما دسترس‌پذیر کردن سفر برای همه مردم ایران است.
به گفته جاباما از آنجایی که پیش نیاز اصلی و اولیه سفرهای گردشی و تفریحی توانایی اقتصادی است، جاباما می‌خواهد با هدف دسترس‌پذیر کردن انواع اقامتگاهها برای همه مردم کشور و تمامی قشر‌ها، نقش مهمی در توسعه و افزایش میزان این سبک از سفر را داشته باشد.
طبق داده‌های مرکز آمار که جاباما در گزارش خود به آن استناد کرده، تنها ۳۴ درصد از مردم کشور به سفر می‌روند و از این تعداد تنها ۱۵ درصد اقامتگاه‌های عمومی (هتل، ویلا، بومگردی، سوئیت، مهمان‌سرا و …) را رزرو می‌کنند. همچنین تنها ۱۰ درصد از مسافران با هدف تفریحی و گردشی راهی سفر می‌شوند.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.
