مارتک: موسسه رويترز در هفته گذشته گزارش مفصلی را در 160 صفحه منتشر كرده است كه به الگوهای پستگذاری در شبکههای اجتماعی مختلف و روند مصرف اخبار میان کاربران در سال 2023 میپردازد. این بررسی از جریانات مصرف اخبار که از بسیاری جهات، منعکسکننده عادات مصرفکنندگان آنلاین در سطحی گستردهتر نیز هست، نکات ارزشمند و کاربردیای برای مارکترها و متخصصان شبکههای اجتماعی دارد تا بهتر مخاطبان خود را بفهمند.
این گزارش که با مشارکت شرکت تحقیقات بازار YouGov انجام شده است، با بررسی پاسخهای چیزی حدود 100 هزار کاربر اینترنت در 52 کشور، به دادههای جالبی میرسد. همانطور که گفتیم، گزارش مفصل است و در 160 صفحه، به ابعاد مختلف روند مصرف اخبار در جهان پرداخته است و ما تنها مرور کوتاهی بر دادههای مهم آن خواهیم داشت. برای مطالعه کامل این گزارش، میتوانید آن را از اینجا دانلود کنید.
شبکههای اجتماعی در مقابل رسانههای خبری
دادههای این گزارش نشان میدهد که در حال حاضر شبکههای اجتماعی در مقایسه با وبسایتها، رسانهها و اپلیکیشنهای ناشر اخبار، منبع ترجیحی کاربران برای دریافت و مشاهده محتواهای خبری است. همانطور که در نمودار زیر میبینید، این امر بهویژه در گروههای کاربری جوانتر مشهود است؛ به طوری که افراد زیر 24 سال (در این مثال، در انگلستان)، برای دریافت محتوای خبری مدنظرشان بیشتر از وبسایت و ناشران مستقیم، به شبکههای اجتماعی متکی هستند.
این خبر خوبی برای ناشران مستقیم و رسانههاي خبري وب كه عموما فقط بخش كوچكي از ترافيك خود را از شبکههای اجتماعی به دست میآورند نیست.
دادهها همچنین نشان میدهند که چنین عادتی در مصرف اخبار، از منطقه به منطقه دیگر، بسیار متفاوت است؛ به طوری که کاربران در آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا، برای اخبار بیشتر به شبکههای اجتماعی متکی هستند و در قسمتهای آسیا-اقیانوسیه، افراد تمایل دارند با استفاده از سایتهای خبری و موتورهای جستوجو مانند یاهو در جریان اخبار روز باشند.
نقش شبکههای اجتماعی در ذائقه کاربران
دادههای این گزارش همچنین اطلاعات جالبی را در مورد عاداتِ در حال رشد کاربران در استفاده از شبکههای اجتماعی ارائه میکنند؛ از جمله این واقعیت جدید که چگونه کاربران جوانتر در حال تغییر میزان توجه خود به شبکههای اجتماعی مختلف در طول زمان هستند.
در حال که فیسبوک و اینستاگرام عملا در حال خارج شدن از بازی هستند، تیکتاک و واتساپ میدان را به دست گرفتهاند. استفاده از توییتر (حتی با وجود مدیریت ایلان ماسک) و اسنپچت نیز آنچنان مورد تحول قرار نگرفته است. در نمودار فوق، شاهد تاثیر رو به رشد تیکتاک هستیم، در حالی که حضور واتساپ، نشانگر کاهش تمایل افراد به اشتراکگذاری عمومی و ترجیح آنها به ارسال محتوا در گروههای کوچکتر و خصوصی است؛ به نظر میرسد که در مجموع تمایل افراد به پست کردن چیزها در یک فید عمومی و در معرض بررسی و قضاوت عده کثیری از افراد کمتر شده است.
این موضوع را میتوان در این نمودار نیز مشاهده کرد:
مردم به دلیل اضطراب انفعالی خود، اختلاف عقیده احتمالی و حافظه بیانتها و همیشه ماندگار اینترنت، دیگر همچون گذشته به دنبال انتشار افکار و نظرات خود در برابر چشمان همه نیستند. این موارد باعث شده است که افراد به شبکههای اجتماعی خود دیگر همچون یک پلتفرم برای اظهار عقیدهشان نگاه نکنند.
این امر کمپانیهای مختلف و بهویژه کمپانی متا را بر آن داشت تا فعالیت خود را روی پیامرسانی متمرکز کند. توییتر نیز در راستای همین نکته، با بهبود تجربه بهاشتراکگذاری کاربر، به دنبال راههای جدیدی برای ساخت تعامل میان کاربران در قسمت پیامهای خصوصی است. دادههای داخلی کمپانی متا نیز همین را نشان میدهد؛ افراد کمتری نسبت به گذشته در فیسبوک و اینستاگرام پست میگذارند و این روند، احتمالا افراد بیشتری را به سمت برنامههای پیامرسان سوق دهد.
همچنین شایان ذکر است که فیسبوک و اینستاگرام در مجموع پلتفرمهای محبوبی محسوب میشوند؛ بنابراین اینطور نیست که به عنوان شبکههای اصلی پیوند بین افراد از بین بروند. اما جریان فعلی بازار، روی تاثیرات رو به رشد تیکتاک متمرکز است، شبکه اجتماعیای که با وجود کاهش تمایل و علاقه افراد به انتشار محتوا برای عموم مردم، به منبع کلیدی سرگرمی برای افراد تبدیل شده است.
این امر همچنین میتواند بازتابی از نظریه اعداد دانبار باشد که بیان میکند فارغ از میزان تلاش انسانها، آنها میتوانند در هر زمان، تنها با حداکثر 150 نفر روابط معنادار داشته باشند. با این اوصاف، واقعا نیازی به انتشار محتوا برای همه افراد یا دنبال کردن صدها نفر نیست، چرا که برای بیشتر افراد، این گروههای کوچک هستند که امکان ارتباط واقعی و معنادار دوسویه را فراهم میکنند.
جذابیت اولیه شبکههای اجتماعی این بود که همه ما می توانستیم پلتفرمی برای انتشار محتواهای خود را داشته باشیم، اما به نظر میرسد که با گذشت زمان، ما نیز به طور فزایندهای از جنبههای منفیای که این شبکهها با خود دارند آگاه شدهایم و حالا جذابیتهای این شبکهها را کمتر میبينيم.
این فيسبوک پرطرفدار
با وجود اينكه در سالهاي اخير، استفاده از فیسبوک به شکل چشمگیری کاهش یافته است، اما به طور خاص در بحث مصرف اخبار، فیسبوک همچنان رتبه اول و منبع اصلی در میان شبکههای اجتماعی است.
بر اساس این گزارش، فیسبوک با 28 درصد، مهمترین شبکه (در مجموع 12 کشور) است؛ اما اکنون 14 امتیاز کمتر از سال اوج خود در سال 2016 (42 درصد) است. فیسبوک مدتی است که از اخبار فاصله گرفته است و درصد اخباری را که مردم در فید خود می بینند (3 درصد طبق آخرین آمار کمپانی در مارس 2023) کاهش داده است، اما در سال گذشته، بودجه و پرداخت هزینه به ناشران و دیگر طرحهای خبری و روزنامهنگاری را نیز کاهش داده است. رشد یوتیوب به عنوان یک منبع خبری، اغلب کمتر مورد توجه قرار میگیرد، اما همراهی آن در کنار تیکتاک، نشان از یک تحول معنادار به سمت شبکههای ویدیویی خبر است.
ویدیو به طور کلی پتانسیل بیشتری برای ایجاد تعامل بیشتر در مخاطب را دارد، بنابراین رشد تیکتاک و یوتیوب در حوزه خبر آنچنان هم تعجببرانگیز نیست. این گزارش همچنین خاطرنشان میکند که استفاده از توییتر حتی در زمانی که ایلان ماسک مدیریت را به دست گرفته است همچنان قوی است و کاربران توییتر نیز، به احتمال زیاد، کماکان به طور فعال با بحثهای خبری درگیر میشوند.
گزارش در خصوص توییتر میگوید: «کاربران توییتر بیشتر از کاربران شبکههای دیگر به موضوعات خبری سختتری مانند سیاست و اخبار تجاری توجه میکنند؛ در حالی که احتمال بیشتری وجود دارد که کاربران اینستاگرام، تیکتاک و فیسبوک پستهای سرگرمکننده و یا طنز مرتبط با اخبار را مصرف کنند.»
با وجود اینکه توییتر ممکن است به طور کلی کاربران کمتری از دیگر پلتفرمها داشته باشد، اما نکته فوق، همیشه یک فاکتور کلیدی در بررسی آن بوده است؛ کسانی که به طور فعال در توییتها شرکت میکنند، کاربرانی هستند که تمایل دارند با جدیدترین اطلاعات در تماس باشند و بیشتر احتمال دارد که افکار و نظرات خود را در مورد اخبار منتشرشده به اشتراک بگذارند. با استناد به چنین نکتهای میتوان نتیجه گرفت که نفوذ و نقش توییتر درواقع مهمتر از اعداد خام آماری است.
این تنها قسمتی از این گزارش مفصل و کاربردی است. برای مطالعه جامعتر گزارش «اخبار دیجیتال» 2023 موسسه رویترز میتوانید آن را از اینجا بخوانید.
منبع: SocialMediaToday