مارتک: ایلان ماسک در اوایل نوامبر سال 2022 (آبان 1401) توییتر را در یک قرارداد 44 میلیارد دلاری خرید؛ حالا که 8 ماه از این معامله گذشته است، ماسک خود را از ریاست این شرکت برکنار کرده و این سمت را به یکی از زنان فعال صنعت تکنولوژی –لیندا یاکارینو– داده است. اما پسلرزههای تصمیماتی که ماسک در خصوص پلتفرم توییتر گرفته، حالا به چشم همگان آشکار است.
ماسک در مدت کوتاه ریاست خود، تصمیماتی شتابزده با نتایج آنی گرفته است که نهتنها از کانالهای مارکتینگ این شرکت نگذشته، بلکه به نظر میرسد اجرا شدن آنها، تنها وابسته به نظر ماسک بوده است.
افزایش درآمد، تنها سنجه مهم!
ماسک بارها در مصاحبههای مختلف اعلام کرده است که هدف مهم او، رسیدگی به مخارج توییتر است. او در راستای این هدف، قابلیتهایی را به کانال درآمدی توییتر تبدیل کرده است که تا پیش از این، برای کاربران رایگان بودهاند. او که هماکنون مدیریت شرکت SpaceX و کمپانی تسلا را هم به عهده دارد، در مدیریت توییتر آنقدر ناکام بوده است که کاربران در رایگیری شخص ایلان ماسک مبنی بر کنارهگیری او از مدیریت این شبکه اجتماعی، به او جواب بله دادند. متخصصان حوزه هم از عملکرد درآمدمحور ایلان ماسک در توییتر خشنود نیستند و معتقدند اقدامات وی در این مدت، به ناراضی بودن همه، از جمله کارکنان، کاربران و مشتریان تبلیغاتی توییتر انجامیده است.
ماسک در همان ابتدای روزهای خرید توییتر، ضربالاجلی برای متعهد شدن کارمندان به یک فرهنگ کاری سخت و مداوم گذاشت و با فرا رسیدن آن، صدها کارمند توییتر استعفای خود را امضا کردند. پیش از آن هم، ایلان ماسک شخصا چند هزار نفر از کارکنان توییتر را اخراج کرده بود. او در همین ماه گذشته اعتراف کرد که 80 درصد از کارکنان توییتر را تاکنون اخراج کرده است و دلیل چنین کاری هم، چیزی جز کم کردن هزینههای این شرکت نیست.
همین تصمیمات اولیه کافی بود تا افراد را نگران وضعوحال توییتر کند، اما تصمیمات ماسک و تغییرات درونبرنامهای توییتر، این نگرانی را پررنگتر هم کرد. یکی از اولین تصمیمات ماسک برای بالا بردن درآمد توییتر، بازطراحی سرویس اشتراکی Twitter Blue بود؛ با این تصمیم، تمامی کاربران با پرداخت هزینه 8 دلاری میتوانستند تیک آبی توییتر را خریداری کنند. این تصمیم اعتبار بسیاری از اکانتهای توییتری را زیر سوال برد. نهایتا حواشی حول این مسئله، باعث شد که قابلیت تیک آبی موقتا از دسترس کاربران خارج شود. ماسک برای جذابتر کردن سرویس پولی توییتر (Twitter Blue) حتی به فکر اضافه کردن مواردی مثل قابلیت ادیت کردن توییتها به این اپ افتاد. یکی دیگر از این اقدامات که اتفاقا عملی هم شد، قابلیت آپلود ویدیوهای دو ساعته برای کاربران سرویس پولی بود.
قسمت جالب این تلاشهای ایلان ماسک، این بود که او در ابتدا و پس از خرید توییتر، اظهار کرد که اهمیتی به وضعیت اقتصادی نمیدهد و این خرید را هم خرید آنچنان مهمی نمیداند؛ حال با گذشت 8 ماه، ماسک که در لیست ثروثمندترین افراد جهان هم هست، ناگهان به فکر ایدههایی برای سودآورتر کردن توییتر افتاده است. تلاشهای عجولانه ماسک برای ایجاد جریانهای درآمدی جدید در توییتر نه فقط کاربران را که در معرض تغییرات ناگهانی درون برنامهاند و نه فقط کارکنان را که به صورت 24 ساعته در خدمت او هستند خسته کرده است، بلکه تاثیر این تصمیمات او روی شبکه تبلیغات توییتر، حتی مشتریان توییتر را نیز از ماسک فراری داده است.
تبلیغات توییتر در حال نابودی
مارکترها و مشتریان توییتر بر این باورند که ماسک نهتنها کمکی به حفظ و رشد توییتر به عنوان یک کسبوکار نمیکند، بلکه به صورت فعالانه تصمیماتی میگیرد که به فرآیند حفظ درآمد تبلیغات و کسب درآمدهای تازه از توییتر آسیبرسان است. شرکت تحقیقات بازار Insider Intelligence پیشبینی میکند که توییتر در سال 2023، 2.98 میلیارد دلار درآمد از تبلیغات خواهد داشت که نشاندهنده کاهش 28 درصدی نسبت به درآمد 4.14 میلیارد دلاری در سال 2022 است. جاسمین انبرگ، تحلیلگر اصلی این شرکت، در بیانیهای در 10 آوریل نوشت: «بزرگترین مشکل تجارت تبلیغات توییتر این است که تبلیغکنندگان به ماسک اعتماد ندارند.»
طبق گفتههای انبرگ، شرکتها تردید دارند که بودجه خود را در پلتفرمی خرج کنند که پر از هرجومرج، تغییرات ناگهانی و دلبخواهی و عدم اطمینان است؛ همه اینها نهایتا به عدم رضایت کاربران میانجامد و چه بسا که انجامیده است. همه اینها در حالی است که توییتر یک کسبوکار بهشدت وابسته به تبلیغات است که بلندپروازیها و طمعکاریها ماسک کمکی به کم شدن این وابستگی نمیکند.
پیشروی به نقطه شکست
ماسک که خود نیز اظهار کرده است که «توییتر در حال پیشروی به نقطه شکست است»، در حالی این حرف را میزند که دارد روی یک اپ بزرگتر برای رقابت با اپ چینی «ویچت» کار میکند. چنین تقسیم تمرکزی باعث شده است که بستر جدید «بلو اسکای»، با عنوان «رقیب توییتر در صورتی که توییتر شکست بخورد» شناخته شده است.
انتقاد اصلی کارکنان قبلی و مارکترهای فعلی صنعت به ماسک این است که ماسک به فرآیندها و استراتژیهای عمیق و طولانیمدت مارکتینگ باوری ندارد؛ او با اتکا به بلندپروازیهایی که دارد، توییتر را دچار نوسان و بحران کرده است و تمرکز روی افزایش درآمد را، نه با برنامههای اصولی و اعتمادساز مارکتینگی، بلکه با تصمیمات خودسر و از روی احساسات شهودی اجرایی ميكند. در اين وضعيت، بسياري از كاربران قديمي توييتر از اين شبكه اجتماعي قطع اميد كردهاند و حتي كاربران جديدتر هم، رسیدن ریاست توییتر به ماسک را یک اتفاق ناگوار میدانند. مشخصا، ماسک با چنین روندی در جنگ با مارکترها و کارکنان دلسوز توییتری خود شکست خورده است.
با وضعیتی که تجارت تبلیغات توییتر در حال تجربه آن است، باید دید مدیرعامل جدید توییتر، لیندا یاکارینو، چه تصمیمات اصلاحگری برای توییتر اتخاذ میکند.